به گزارش پول و تجارت، رویداد معمار طوفان عصر امروز یکشنبه ۲۷ مهر با حضور شهریار شفیعی مترجم کتاب صبح شبات، علیرضا سمیعی پژوهشگر و منتقد ادبی، علیرضا شفاه عضو شورای مؤسسه علم و سیاست اشراق و جمعی از دانشجویان و فعالان حوزه در خانه اندیشه‌ورزان برگزار گردید.
شهریار شفیعی مترجم کتاب صبح شبات بیان کرد: در ذهن مجسم کنید در عمیق‌ترین تونل‌های غزه، جایی که تاریکی با اندک روشنایی از دود و نور خورشید در هم تنیده، مردی نامرئی زیر صدای خشمگین پهپادها قدم برمی‌دارد. مردی که میان مرزها حرکت انجام می‌دهد؛ مرزهایی که یک سو او را قهرمانی ساختگی در نظر چندین افراد می‌بینند و در سوی دیگر اسطوره‌ای بی‌همتا. مرز میان خیانت و فداکاری، سرنوشت متفاوتی را به او می‌بخشند. شاید شایعاتی که در زمان حیات شهید سنوار وجود داشته، شما هم شنیده باشید؛ حرف‌هایی درباره جاسوسی او برای اسرائیل یا موارد مشابه دیگر.
وی ادامه داد: از دید حاکمیت اسرائیل، او هیولایی قرار دارای بود که باید نابود می‌شد، یک تروریست تمام عیار که ریشه‌هایش تهدیدی جدی به شمار می‌رفت. اما از نگاه مردم خودش، موجودی پیچیده، مغزی متفکر و شخصیتی رازآلود قرار دارای بود که با کمترین کلام، فرمان خود را اعمال می‌کرد. این تصویر به شکل ناخودآگاه در میان همه جا افتاده هست؛ در ذهن غزی‌ها به‌عنوان یک رهبر و در میان دستگاه حاکمه اسرائیل به‌عنوان خطری مهارناشدنی.
غزه جایی هست که سیاست جزئی از ذات زندگی محسوب خواهد شد
این مترجم کتاب بیان کرد: غزه جایی هست که سیاست جزئی از ذات زندگی محسوب خواهد گردید. کودکان از بدو تولد در فضایی سیاسی چشم به جهان می‌گشایند، چرا که مقاومت بخشی از وجودشان هست. تحصیل، زندگی روزمره و حتی بازی‌های کودکی در این فضا رنگ‌وبوی سیاست دارند. هر فردی در غزه دلیلی برای مقاومت پیدا انجام می‌دهد؛ برای چندین آوارگی از سرزمین مادری‌شان دلیل هست، برای دیگران ویرانی خانه‌های‌شان. اما برای سنوار، این دلایل فراتر از حد تصور بوده هست.
وی افزود: آنچه او از کودکی تجربه کرد، تصویر سیم‌خاردارها، حکومت نظامی و سربازهای اسرائیلی قرار دارای بود که عمیقاً در ذهنش حک گردید. هر ایست بازرسی برای او یادآور تحقیر قرار دارای بود، هر بازداشت موقت یا طولانی‌مدت خانواده‌ها زخمی تازه بر وجدان اجتماعی‌اش برجای می‌گذاشت و دلایل مقاومت برای او لحظه به لحظه بیشتر می‌شد.
شفیعی بیان کرد: اولین جرقه‌هایی که در ذهن یحیی سنوار شکل گرفت و به آتشی عالم‌سوز و خائن‌سوز در هفتم اکتبر تبدیل گردید، به دوران نوجوانی او مربوط خواهد گردید. او که روزهای کودکی خود را در پنج سالگی با تجربه جنگ ژوئن ۱۹۶۷ و قیام بزرگ اعراب علیه اسرائیل پشت‌سر گذاشت، در اوایل نوجوانی نقطه عطف مهمی را تجربه کرد که ریشه در ارتباطش با مسجد دارای بود.
وی یادآور گردید: یحیی عموماً برای نماز، به‌خصوص نماز عصر، به مسجد می‌رفت و این مکان برای او به پایچندین اوقات جهت آشنایی با آموزه‌های دینی و سیاسی تبدیل گردید. در همان زمان، شیخ احمد یاسین، به‌عنوان یک رهبر نوظهور اسلامگرا در غزه مطرح شده قرار دارای بود و دیدگاه‌های او در سراسر نوار غزه گسترش می‌یافت. یحیی نیز از این آموزه‌ها تأثیر پذیرفت و مفاهیم جدیدی را یاد گرفت. در همین محیط مسجد قرار دارای بود که یحیی سنوار با اندیشه‌های متفکرانی چون سید قطب و حسن البنا آشنا گردید. این تفکرات نقش کلیدی در شکل‌گیری ذهنیت استراتژیک او ایفا کردند و پایه‌های مسیر آینده‌اش را بنا کرد.
شفیعی بیان کرد: اولین بازداشت یحیی در ۱۹ سالگی، یعنی سال ۱۹۸۲ اتفاق افتاد. پیش از این، بر اساس آموزه‌هایی که از مسجد آموخته قرار دارای بود، او به عنوان یک نوجوان اسلامگرا شناخته می‌شد. یحیی در آن زمان به جریانات مختلف مخالفان می‌پیوست، سازماندهی می‌کرد، در محافل دانشجویی حضور دارای بود و سخنرانی می‌کرد. بی‌شک یکی از مؤثرترین عوامل در شکل‌گیری شخصیت و ذهنیت یحیی، تسلط او بر ادبیات عرب قرار دارای بود. این موضوع که تأثیر عمیقی بر او دارای بود، همراه با آموزه‌های اخوان المسلمین، نقش محوری در بنیان‌گذاری شخصیت فکری و ایدئولوژیک او ایفا کرد. یحیی در آن دوران، در آستانه‌ی ورود به جوانی قرار دارای بود و اتهاماتی که به او نسبت داده گردید شامل فعالیت‌های خرابکارانه، تحریک به خشونت، و عضویت در سازمان‌های ممنوعه قرار دارای بود.
وی افزود: یحیی در زندان با وجود جوانی‌اش بسیار سریع بین هم‌سلولی‌های خود برجسته خواهد گردید. ویژگی برجسته او، توانایی گوش دادن به دیگران قرار دارای بود که باعث گردید توجه ویژه‌ای به او جلب شود. مقامات اسرائیلی و دستگاه اطلاعاتی این کشور نیز رفته‌رفته متوجه نقش مهم یحیی در زندان شدند و به توانایی‌های بارز او پی بردند. پس از گذراندن یک دوره طولانی بازداشت، که نه چندینان طاقتفرسا اما قابل توجه قرار دارای بود، یحیی آزاد گردید. اکنون، او علاوه بر افتخار داشتن عنوان یک زندانی مبارز، توانسته از یک شاگرد مقاومت به یک چهره سیاسی تاثیرگذار تبدیل شود.
سنوار تحت تأثیر غیرمستقیم آموزه‌های شیخ احمد یاسین بود
این مترجم کتاب یادآور گردید: در این مقطع از زندگی، یحیی هنوز ملاقات مستقیمی با شیخ احمد یاسین نداشته هست اما همچنان تحت تأثیر غیرمستقیم آموزه‌های او و در چارچوب فکری اخوان‌المسلمین قرار دارد. دستگاه اطلاعاتی اسرائیل به زعم خود فکر انجام می‌دهد که روانشناسی ترس را به خوبی می‌شناسد و با این بازداشت‌های پیشگیرانه تلاش دارد رهبران بالقوه را خنثی کند. با این حال تصور میکنند که این بازداشت‌ها اثر بازدارندگی خواهد دارای بود، اما زندان تأثیر عمیق‌تری بر یحیی داشته و او را در باور به مقدس بودن مأموریت خود مصمم‌تر کرده هست.
وی افزود: چندین ماه پس از دستگیری، فعالیت‌هایش را از سر دریافت می‌کند اما این بار با رویکردی محتاطانه‌تر و استراتژیک‌تر. دومین بازداشت او در سال ۱۹۸۵ رخ می‌دهد و حالا یحیی سنوار از یک مبارز تازهکار به یک انقلابی متعهد تبدیل شده هست. او تحت تعلیم مستقیم یکی از شخصیت‌های بانفوذ غزه، یعنی شیخ احمد یاسین، قرار میگیرد. یاسین و سنوار زندان را به مکانی آموزشی تبدیل میکنند. سلول شیخ یاسین به کلاس درسی بدل شده و محیط زندان به یک مرکز فرماندهی و پایگاه استراتژیک تبدیل خواهد گردید.
شفیعی بیان کرد: اصلی‌ترین پیام نظریه شیخ احمد یاسین را امکان دارد در این دو جمله خلاصه کرد؛ مقاومت باید بر پایه شریعت الهی باشد، یعنی ادغام اسلام با مبارزه فلسطینی. فلسفه وجودی حماس به همین مفهوم وابسته هست و تفاوت اساسی این جنبش با دیگر حرکت‌های فلسطینی که اغلب دارای رویکردهای سوسیالیستی و عربی هستند، در همین موضوع نهفته هست. ریشه‌گیری مقاومت از شریعت الهی، نقطه تمایزی هست که باعث شده حماس به شکل منحصر به فردی عمل کند.
وی ادامه داد: همراهی شیخ یاسین در واقع پایگاه اصلی حماس را تقویت کرده و به نتایج مهمی در مسیر مبارزه دست یافته هست. شیخ احمد یاسین و حماس دلیل شکست جنبش‌های پیشین فلسطین را در دو نکته اصلی خلاصه کرده‌اند: نفوذ خارجی و خیانت داخلی. این تحلیل باعث گردید که ایده ایجاد واحد مخفی داخلی به منظور مقابله با تهدیدات، شکل بگیرد. مهم‌ترین دستاورد این حوزه، تأسیس واحد امنیت داخلی حماس با نام «المجد» قرار دارای بود، که به معنای شکوه هست. این واحد تحت فرماندهی یحیی سنوار مأموریت دارای بود افراد همکار با دستگاه اطلاعاتی اسرائیل را شناسایی و خنثی کند، کسانی که اطلاعات حساس نظیر انبارهای سلاح یا مکان عملیات‌ها را در اختیار دشمن قرار می‌دادند. ایجاد این واحد ضربه بزرگی به فعالیت‌های جاسوسی اسرائیل وارد کرد و نقش کلیدی در حفظ بقای حماس ایفا نمود. فعالیت‌های واحد المجد تا به امروز ادامه دارد و تأثیرات آن همچنان در مقاومت فلسطین محسوس هست.
سنوار در سال ۱۹۹۸ طولانی‌ترین دوره زندانی شدنش را تجربه کرد
این مترجم بیان کرد: یک جاسوس سرشناس با اسم مستعار «بلک برد» یا همان پرنده سیاه، به خاطر نقش پراهمیتی که در شناسایی و نابودی شبکه جاسوسانی که عامل ترور چندینین فرمانده ارشد مقاومت بودند، شناخته خواهد گردید. این مأموریت در اوایل تشکیل این واحد به کمک همراهان او به انجام رسید. به نظر نمی‌رسد در همه مقاومت، به‌ویژه حماس، شخصی به هوش و ذکاوت یحیی سنوار وجود داشته باشد. این گفته‌ها نه مبالغه هست و نه صرفاً ادبیات، بلکه تأییدیه‌هایی از اعترافات مختلف دشمنان فلسطین هست که در زمان‌های متفاوت به مهارت او اذعان کرده‌اند. حتی وقتی که او ۲۲ سال را در زندان سپری می‌کرد، توانست نفوذ عجیبی ایجاد کند. به طوری که یکی از زندانبان‌ها اذعان دارای بود که گویا سنوار خود رئیس زندان بوده، چراکه با همه ارتباط برقرار کرده قرار دارای بود. البته او برخلاف سیاست رسمی و دیپلماسی سنتی، تعهد چندینانی به اصول دیپلماتیک نداشت، اما همچنان شخصیتی برجسته و تأثیرگذار باقی مانده هست.
وی افزود: یحیی سنوار که در سال ۱۹۸۸ دستگیر گردید، یکی از طولانی‌ترین دوره‌های زندانی شدن خود را تجربه کرد. این دوره که هم‌زمان با انتفاضه اول در خارج از غزه و شرایط ملتهب آن قرار دارای بود از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هست. در آن زمان حماس، با برخورداری از حمایت گسترده مردمی، فعالیت‌های خود را پایه‌گذاری کرد. مسجدها به‌عنوان پایگاه‌های اصلی حماس و محل رهبری اعتراضات و تظاهرات مردمی نقش کلیدی داشتند.
شفیعی بیان کرد: تفاوت اصلی این جنبش با دیگر گروه‌های مقاومت فلسطینی مانند فتح و جهاد اسلامی در همین نوع سازماندهی قرار دارای بود. بازداشت طولانی سنوار در واقع نقطه عطفی در زندگی او محسوب خواهد گردید، جایی که به پالایش شخصیتی و خودسازی پرداخت. در دوران زندان، سنوار مرجعیت سیاسی و اخلاقی میان زندانی‌ها پیدا کرد. حتی زندانی‌های جناح‌های مخالف نیز به او رجوع میکردند، زیرا او با همه تعامل انسانی دارای بود و از خشونت پرهیز می‌کرد. این ویژگی‌ها جایگاه ویژه‌ای برای او در میان زندانی‌ها ایجاد کرد.
وی افزود: از دیگر نکات قابل توجه درباره او، تسلط کامل بر زبان عبری قرار دارای بود. در دوران زندان، سنوار به مطالعه روزنامه‌های اسرائیلی و بررسی سرگذشت ژنرال‌ها و مقامات بلندپایه این کشور پرداخت. او شکست‌های اسرائیل در جنگ با لبنان و دیگر نقاط به‌ویژه غزه را تجزیه و تحلیل کرد. خودش اذعان دارای بود که اگر قرار باشد یک مقاله در روزنامه اسرائیلی بنویسد، قادر هست بهتر و دقیق‌تر از تحلیلگران و سیاستمداران اسرائیلی این کار را انجام دهد. او به نوعی دایرة‌المعارفی زنده از مسائل سیاسی و نظامی اسرائیل تبدیل شده قرار دارای بود.
سنوار در طول بیست و دو سال زندانی بودن، تجربیاتی ارزشمند به دست آورد
این مترجم کتاب بیان کرد: یحیی سنوار در طول بیست و دو سال زندانی بودن، تجربیاتی ارزشمند به دست آورد که بازتاب آن را امکان دارد در رویدادهای هفت اکتبر مشاهده کرد. یکی از ویژگی‌های برجسته او در این دوران توانایی وفق دادن خود با شرایط سخت زندان قرار دارای بود. زندان‌های صحرایی، که محیطی طاقتفرسا و همراه با شکنجه‌های شدید هستند، فرصت‌هایی را برای رشد شخصیتی و برنامه‌ریزی فراهم کردند. او توانست با بهره‌گیری از این شرایط خود را تطبیق دهد و فعالیت‌های روزانه منظمی را به‌وجود آورد.
وی افزود: هر روز پس از نماز صبح، دعای خود را می‌خواند و قرآن را حفظ می‌کرد؛ این کارها نقش مهمی در شکل‌گیری شخصیت او داشتند و جلوهای معنوی و سیاسی به وی بخشیدند. در ساعات بعد از ظهر تمرینات بدنی و ورزشی انجام می‌داد که باعث تقویت استقامت بدنی او می‌شد. شب‌ها نیز وقت خود را به مباحثه و گفتگو با سایر زندانیان اختصاص می‌داد. تمامی این فعالیت‌ها نقاط عطفی بودند که توانایی‌ها و شخصیت یحیی سنوار را تقویت کردند و از او فردی الهام‌بخش شکیل ساختند.
شفیعی بیان کرد: یکی از مهم‌ترین نکاتی که یحیی سنوار به آن باور پیدا کرد و به‌طور مستمر در خود و دیگر زندانیان و نیز در میان حامیان حرکت مقاومت اسلامی پرورش داد، اهمیت آموزش قرار دارای بود؛ آموزشی همراه با ایمان عمیق. او جمله‌ای دارد که تأثیر زیادی بر من گذاشته هست. این جمله هنگام صحبت با اعضای گردان‌های عزالدین قسام، شاخه نظامی حماس، بیان شده هست. اگر گلوله بدون ایمان باشد، چیزی جز یک تکه فلز نیست به نظر من، این نوع جهان‌بینی، نتیجه بیست‌وچندین سال تفکر و مبارزهای مداوم اوست.
وی افزود: یکی دیگر از اقدامات بسیار مهم سنوار که از میانه دهه ۱۹۹۰ و در زندان آغاز گردید، طرح‌ریزی یک برنامه بلندمدت قرار دارای بود. او به این نتیجه رسیده قرار دارای بود که اگر اسرائیل حاضر به مذاکره بر سر حاکمیت سیاسی خود نیست، ممکن هست برای حفظ جان سربازانش آماده مذاکره باشد. به همین دلیل، ایده گروگانگیری را مطرح کرد و در همان اواسط دهه ۹۰ کار بر روی آن آغاز گردید. این طرح طی چندینین سال با جمع‌آوری اطلاعات و آماده‌سازی عملیاتی ادامه یافت. سرانجام در اواخر همان دهه، عملیاتی برای گروگانگیری انجام گردید.
این مترجم کتاب بیان کرد: اگرچه این تلاش آن زمان به نتیجه نرسید، اما پایه‌ای گردید برای عملیات دیگری که در ژوئن ۲۰۰۶ اتفاق افتاد و منجر به اسارت سرباز اسرائیلی، گیلعاد شالیت، گردید. این عملیات نقطه عطفی قرار دارای بود که سرانجام راه را برای آزادی یحیی سنوار در ۱۸ اکتبر ۲۰۱۱ هموار کرد.
تبادلی که طی آن سنوار آزاد گردید، یکی از تاریخی‌ترین تبادلات در عرصه جنگ‌ها بود
وی افزود: تبادلی که طی آن سنوار آزاد گردید، تاکنون یکی از تاریخی‌ترین تبادلات در عرصه جنگ‌های متعارف و نامتعارف به شمار می‌رود؛ چراکه آزادی او به ازای آزاد کردن ۱۰۲۷ زندانی فلسطینی صورت گرفت. این رویداد یحیی سنوار را به عنوان یکی از چهره‌های شاخص ملی به غزه بازگرداند.
شفیعی بیان کرد: آقای ایلان پاپه، مورخ برجسته و مطرح اسرائیلی، که هماکنون در دانشگاه اکسل لندن مشغول تدریس هست و سال‌ها در بریتانیا ساکن بوده، نظریات جالب و متفاوتی درباره تاریخ و تحولات اسرائیل و فلسطین ارائه کرده هست. وی در جدیدترین کتابش که در ۲۳ سپتامبر
منتشر گردید با عنوان «اسرائیل بر لبه پرتگاه»، معتقد هست که از زمان روی کار آمدن حزب راستگرای صهیونیستی در سال ۲۰۲۲، اسرائیل وارد مسیر فروپاشی شده هست و اعتقاد دارد که این فروپاشی حتی به دست نظامیان همین کشور رخ خواهد داد.
وی افزود: آیلان پاپه در اثر پیشین خود که من آن را ترجمه کرده و تحت عنوان «صبح شبات» منتشر کرده‌ام، به بررسی مختصر و جامعی از تاریخ جنگ اسرائیل و فلسطین پرداخته هست. نام این کتاب اشاره‌ای به عملیات طوفان رسا در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ دارد که تحولی در این مناقشه طولانی‌مدت به شمار می‌رود. این کتاب که حدود ۱۶۰ صفحه هست، راهنمایی عمیق برای درک تاریخچه و ابعاد این جنگ هست.
این مترجم بیان کرد: برخلاف تصور رایج، پاپه ریشه این جنگ را نه در روز نکبت سال ۱۹۴۸، بلکه در پایان قرن نوزدهم و دوره تحت قیمومت عثمانی فلسطین جستجو انجام می‌دهد؛ زمانی که نخستین مهاجرت یهودیان به این سرزمین تاریخی آغاز گردید. اتفاقات اخیر شامل حملات گسترده حماس در حمله هفت اکتبر که منجر به کشته شدن بیش از ۱۲۰۰ اسرائیلی و اسارت بیش از ۲۰۰ نفر گردید، به تعبیر آقای پاپه نتیجه دهه‌ها خشونت سیستماتیک علیه جوانان فلسطینی و بمباران‌های مداوم بر سر آنهاست. مطالعه آثار ایشان امکان داردد دیدگاه‌های تازه‌ای به مخاطبان ایرانی ارائه دهد و پیش‌فرض‌های بسیاری را درباره این مناقشه طولانی‌مدت تغییر دهد.
سنوار با شجاعتش صهیونیست‌ها را عاسی می‌کرد
در ادامه علیرضا سمیعی پژوهشگر و منتقد ادبی با اشاره به رمان «خار و میخک» بیان کرد: وقتی خواندن رمان یحیی السنوار را شروع کردم او هنوز مجاهدی قرار دارای بود که با شجاعتش صهیونیست‌ها را عاسی می‌کرد اما پیش از آنکه خواندن «خار و میخک» تمام شود، شهید گردید.
وی ادامه داد: همه جا فیلم آخرین لحظات نبردش دست به دست می چرخید. او تکه چوبی را به طرف پهبادی که فیلمش را می گرفت پرتاب می کرد؛ این لحظه خیره کننده بخشی از یک فیلم سینمایی نبود بلکه کاری قرار دارای بود که هر فلسطین برای دفاع از خودش انجام می‌دهد پرتاب کردن آخرین چیزی که دم دستش دارد. آن لحظه، لحظه ای قرار دارای بود که در اینجا امکان داردیم نامش را «لحظه سنوار» بگذاریم.
این پژوهشگر یادآور گردید: لحظه سنوار، نمایش مواجهه دو تمدن قرار دارای بود، تمدنی که در یک سوی آن اراده و مقاومت انسان آزاده به چشم می‌خورد و در آن سو اراده کسانی سرهم‌بندی شده در تکنولوژی مسخ شده‌اند و با تبدیل کردن خودشان به نیمه حیوان نیمه ماشین با خودشان یعنی با انسانیت بیگانه شده اند.
وی افزود: صهیونیسم نماینده آخرین چهره تمدن مسخ شده و بنابراین بیگانه شده غربی هست این حیوان ماشین کشتار حریصانه بر زمین پرسه می‌زند تا آخرین رمق‌های حیات را به نرم‌افزار سخت افزار بدل کند.
سمیعی بیان کرد: لحظه سنوار لحظه مواجهه ذخیره مقدس و هنوز باقی مانده آدمی هست با آخرین نتایج طاغوت غربی این تاغوت کار را به جای رسانده که آدمی آرزو انجام می‌دهد بتواند از آن به فیلم‌های ژانر وحشت پناه ببرد.
وی ادامه داد: یحیی سنوار خود داستانش را نوشته هست. او رمان خار و میخک را در بیست و سه سال تحمل زندان در شکنجه‌گاه‌های صهیونیستی نوشت سپس زندانیان دست‌نوشته‌هایش را با ترفندهایی به بیرون فرستادند و حالا در ایران منتشر خواهد گردید.
این منتقد ادبی بیان کرد: اسیر یا بی‌خانمان تنها و فقط در هنر و جهاد زندگی انجام می‌دهد رمان خار و میخک تاریخی و نسبتاً زندگی‌نامه‌ای هست در اینجا چیزی داریم که در کتاب تاریخی نامکان داردستیم به دست آوریم. اول به این خاطر که کتاب تاریخی نسبت به اثر هنری و مثلاً رمان ضعیف‌تر هست.
وی افزود: تاریخ با جزئیات سروکار دارد. می‌گویند ما نتیجه تاریخ هستیم اما تاریخ با رفتگان رفته هست و رد آنها را فقط در کتاب‌ها می توان گرفت.
آیا ما در آینده کتاب‌های تاریخی هستیم؟
این پژوهشگر بیان کرد: آیا ما در آینده کتاب‌های تاریخی هستیم؟ تاریخ کتاب تاریخی درباره فلسطین نوشته و به خصوص رمان‌های تاریخی به سر می‌بریم این سوال کمابیش ارسطویی امروزه مخدور شده هست، زیرا در زمانی زندگی می‌کنیم که حتی کتاب‌های تاریخی نیز طوری ساخته می‌شوند که آینده رمان‌ها هستند؛ چرا که تاریخ وقایع و شخصیت‌ها را انتزاعی انجام می‌دهد چون وقایع و شخصیت‌ها در کتاب‌های تاریخی به اصناف و آمار بدل خواهد گردید حال آنکه در رمان شخصیت‌ها درون پیوندی قرار می‌گیرند که به آنها ابعاد واقعی انسانی داده خواهد گردید.
وی افزود: با این حال این بحث درباره مردم فلسطین تا حد زیادی حال و استثنایی هست چه اینکه زمان و مکان از فلسطینی دزدیده شده هست. توجه کنید که هنر برای فلسطینی فقط یک ساعت خوب و به مقداری ضروری نیست به همین خاطر آنها زمان و مکان خود را در مورد در اثر هنری می‌سازند و چنانچه می‌بینید هنر تنها مجالی‌ست که امکان داردد زمان و مکانش را در آن جا دهد انگار این موضوع را ویران کرده هست؛ زیرا سنوار در زندان حتی بیشتر از هم‌وطنانش از زمان و محروم ماند. جان ناخشنود او در اسارت کمر به ساختن مکان و پرداختن زمان بسته هست.
این پژوهشگر بیان کرد: خلاصه زندگی هر فلسطینی را امکان دارد در فهرستی که به نحو دردناکی جمع و جور هست، جا داد؛ تولد در اردوگاه، زیر نظر بودن، دست و پنجه نرم کردن با فقر، تماشای زد و خوردهای پراکنده نیروهای فدایی مقاومت با نیروهای اشغالگر، ناامیدی‌های پی در پی از شکست در اردن جنگ داخلی لبنان و سرانجام عادی سازی روابط مصر با دولت اشغالی؛ از این رو در این رمان خبری از کش‌وقوس‌های ساحلی، توصیفات صحنه‌های میهمانی و ظریف‌کاری در چهره نگاری نمی‌بینیم.
وی افزود: در بخشی از کتاب راوی که جوانی به نام احمد هست به پسر عمویش بیان می‌کند انقلابی‌ها عاشق‌پیشه و نویسنده‌اند تا او را مجاب کند تن به ازدواج دهد اما ابراهیم پاسخ می‌دهد عشق اول هر فلسطینی قدس هست.
این منتقد ادبی بیان کرد: ملتی که آواره هست همواره در سرزمین های دیگری شکست می خورد و از آن بدتر اینکه شکست دیگران را به نحو عجیبی متحمل خواهد گردید. این وضع شاق و وقتی فکرش را می کنید دیوانه‌کننده هست همه این‌ها یک معنا دارد؛ فلسطینی‌ها باید خودشان کمر همت را ببندند.
برخاستن مردم فلسطین از خاکستر اشغال ساده نیست
وی یادآور گردید: ۱۰ فصل اول رمان به همین ترتیب می‌گذرد اما مشکلات در فصل‌های بعدی پیچیده‌تر خواهد گردید. برخاستن مردم فلسطین از خاکستر اشغال ساده نیست مثلا آنها مجبورند محض خاطر زنده ماندن برای اشغالگران کار کنند و این یعنی در معامله با صهیونیست ها یا به خائنان به خود تبدیل شوند یا از گرسنگی بمیرند. وضع خیانت یا مرگ چیزی نیست که معمولا در زندگی آدمی رخ دهد و اغلب به عنوان یک انتخاب استثنایی نادرست ولی الزامی پیش می‌آید و چه بسا مرتکبان بدان هیچگاه نتوانند به زندگی عادی خود بازگردانند.
سمیعی بیان کرد: مردم فلسطین در سایه اشغال یا در خارج از وطن به دنیا می‌آید و به محض اینکه خود را فلسطینی بخوانند در دو گروه تقسیم می‌شوند که امکان دارد به اسیران و آوارگان اشاره کرد. آنها فرزندان تصویر حسرت آلودی از وطن هستند که فقط خواهد گردید در هنر ترسیم کرد و با جهاد بدان تقرب جست؛ نامکان دارد به همین اکتفا کرد که بگوییم خواندن خار و میخک به ما می‌آموزد یک مبارز چگونه می‌نویسد بلکه این رمان به خودی خود مبارزه هست مبارزهای که در کلمات، نثر، داستان، پیرنگ، شخصیت‌هایش و خاصه در ایمان خلل ناپذیر مردم جان دریافت می‌کند و سرانجام در آچندین اوقات کامل مخاطب به نتیجه می‌رسد.
وی افزود: در فصل‌های پایانی مردم غزه ای که زیر نور همین ایثارها آزاد شده‌اند در کارگاه‌های تراشکاری موشک‌های ابتدایی می‌سازند و سازماندهی نظامی منظمی دست و پا میکنند.
این پژوهشگر بیان کرد: رمان در سپتامبر ۲۰۰۴ در زندان‌های «بئر سبع» پایان می‌یابد در حالی که نویسنده همچنان در زندان هست. استقلال کامل غزه در ۲۰۰۷ به دست آمده و از آن زمان تا امروز، درگیری‌ها و تبادل آتش میان اشغالگران و مردم غزه ادامه دارد. اگر می‌بینید از هفت تا اکتبر همچنان زیر آتش بی‌سابقه صهیونیست‌ها مقاومت انجام می‌دهد به این خاطر هست که سال‌ها مقاومت به آنها آموخته فقط شهادت طلبی همین زندگی دشوار اما آزادی را که دارند ممکن کرده هست.
دیدگاه‌ها