خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها: انتخاب بهترین دهکده گردشگری از سال ۲۰۲۱ توسط سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) انجام خواهد گردید و هدف از این کار، تبدیل گردشگری به محرک توسعه روستایی و رفاه روستاییان هست.
سازمان جهانی گردشگری ۹ شاخص شامل دارا بودن منابع فرهنگی، ترویج و حفاظت از آن، پایداری اقتصادی، محیطی، اجتماعی، پتانسیل گردشگری و توسعه و یکپارچگی زنجیره ارزش، حاکمیت و اولویت‌بندی گردشگری و نیز امور بهداشتی، ایمنی و امنیت را به عنوان معیارهای انتخاب روستاهای جهانی اعلام کرده هست. در این راستا، روستاهای کندوان و اصفهک ایران سال گذشته ثبت جهانی شدند.
امسال نیز سه روستای «شفیع‌آباد»، «کندلوس» و «سهیلی» در فهرست بهترین روستاهای گردشگری جهان ثبت شدند و روستای چنشت از روستاهای منحصربه‌فرد خراسان جنوبی نیز نظر به ظرفیت‌های بسیاری که دارد، در مسیر ثبت جهانی قرار گرفته هست.
ظرفیت‌ها
کوچه‌های باریک، دیوارهای خشتی و سقف خانه‌های چوبی چنشت، یادآور سال‌ها زندگی در این دیار هست که حکایت از قدمت صدها ساله دارد.
با اجرای مرمت و بازسازی بافت سنتی آن توسط بنیاد مسکن، جان تازه‌ای به این روستای کوهستانی بخشیده شده هست.
مرقد امامزاده علوی نیز به مکانی برای معنویت و آرامش تبدیل شده و طبیعت چنشت با کوه‌های استوار، چشمه‌های زلال، دو غار طبیعی، سنگ‌نگاره تنگل استاد و آداب و رسوم… نشانگر قدمت تاریخی آن هستند که در جذب گردشگران به این روستا بسیار تاثیرگذار بوده‌اند.
وجود ۳۰ واحد مرغداری، زمینه اشتغال جوانان را فراهم کرده و در زمین‌های حاصلخیز آن محصولاتی چون زرشک، گردو، بادام و زعفران کشت می‌شوند.
کلکسیون عجایب و مهد فرهنگ
چنشت، روستای رنگارنگ ایران، یکی از روستاهای بخش مود شهرستان سربیشه در استان خراسان جنوبی هست. این روستا به علت جاذبه‌های طبیعی و تاریخی، یکی از روستاهای هدف گردشگری استان هست که در فاصله ۶۰ کیلومتری شهرستان بیرجند و ۲۶ کیلومتری بخش مود قرار دارد. در گذشته، به علت وجود چهار رودخانه فصلی، نام این روستا «چندین شطه» بوده که در گذر زمان به چنشت تغییر نام پیدا کرده هست.
چندین مورخان، چنشت را هم‌وزن بهشت می‌دانند و وجود دامنه‌های سرسبز و رودخانه‌های دائمی در آن، سبب شده هست تا در گذشته دامداران بسیاری این منطقه را برای سکونت انتخاب کنند. این روستا امروزه به امکاناتی چون آب، برق و تلفن مجهز هست.
لباس زنان و دختران چنشتی از پارچه‌هایی با رنگ‌های شاد و متنوع دوخته خواهد گردید. این لباس شامل سه قسمت چارقد قرمز یا آبی گلدار، کلاه نقره‌ای و نقره‌دوزی شده و پیراهن‌هایی به رنگ سبز، قرمز و آبی هست.
مردم چنشت مراسم عروسی را بسیار باشکوه و با آیین‌های سنتی برگزار می‌کنند و اهالی چنشت بسیار مهمان‌نواز و پایبند عقاید گذشتگان هستند.
این روستای کوهستانی با زمستان‌های سرد و تابستان‌های خنک، سالانه میزبان گردشگران زیادی هست که برای دیدن جاذبه‌های آن به این منطقه سفر می‌کنند و بهار و تابستان بهترین فصل‌ها برای سفر به این روستای تاریخی هست.
جاذبه‌های تاریخی و گردشگری چنشت
بافت مسکونی روستا با درهایی به رنگ آبی یا سبز، پنجره‌هایی با رنگ‌های شاد و پرده‌هایی غالباً با پارچه‌های گلدار و رنگی، توجه هر بیننده‌ای را به خود جلب انجام می‌دهد.
دو غار تاریخی چنشت و چهل چاه نیز از جاذبه‌های تاریخی این روستا هستند. در غار چهل چاه، اجساد ۱۴ مرد، زن و کودک کشف شده هست.
دهیار روستای هدف گردشگری چنشت با بیان اینکه این روستا در فاصله ۶۰ کیلومتری از مرکز استان قرار دارد، بیان کرد: روستای چنشت در بخش مود شهرستان سربیشه با ۵۰۰ خانوار ساکن و با حدود هزار و ۵۰۰ نفر جمعیت هست و حدود دو هزار نفر از اهالی نیز برای کار به بیرجند در رفت‌وآمد هستند.
مشکلات زیرساختی
امین حسن‌پور با اشاره به اینکه چنشت به خاطر دارا بودن ظرفیت‌های بسیار گردشگری، نیازمند توجه ویژه‌ای هست، افزود: در این روستا مشکلات زیرساختی داریم و ورودی امامزاده به خاطر اینکه در بافت جدید روستا قرار دارد و خاکی بودن، بسیار نامناسب هست که باید سنگ‌فرش یا آسفالت شود.
وی خاطرنشان کرد: طرح هادی روستا در بافت سنتی چنشت اجرا شده و بافت جدید آن مورد بی‌مهری قرار گرفته هست.
حسن‌پور نیز از مشکل اهالی این روستا در خصوص آرد سخن بیان کرد و ادامه داد: در گذشته که نانوایی در چنشت قرار دارای بود، به هر نفر ۶.۵ کیلو آرد می‌دادند و اکنون که نانوایی روستا تعطیل هست، همان مقدار آرد به هر نفر داده خواهد گردید؛ این در حالی هست که در روستاهای دیگر سهمیه هر نفر ۱۰ کیلو آرد هست.
نبود بازارچه سنتی
وی نبود بازارچه سنتی در روستا را به عنوان یکی دیگر از مشکلات چنشت دانست و خاطرنشان کرد: به خاطر کوهستانی بودن روستا با محدودیت زمین مواجه هستیم و در صورتی که اعتباری در اختیار دهیاری قرار گیرد، با تعریض پل روی رود، از آن برای ایجاد بازارچه سنتی و محلی برای برگزاری همایش‌ها و جلسات امکان داردیم استفاده کنیم.
حسن‌پور تاکید کرد: اعتبار دهیاری بسیار کم هست و به خاطر نداشتن خودروی حمل زباله، در این زمینه مشکل داریم و با این وجود حتی یک نیروی خدماتی نداریم و نظر به اینکه هر روز باید روستایی به این بزرگی نظافت شود، مدیریت آن کار بسیار سختی هست.
وی با بیان اینکه صنایع دستی، لباس‌های محلی و محصولات کشاورزی شامل ظرفیت‌های موجود در چنشت هست و این روستا از نظر ظرفیت‌ها حرفی برای گفتن دارد، افزود: قدمت آداب و رسوم مربوط به عروسی در چنشت به زمان قاجار برمی‌گردد و آئین‌ها، سنت‌ها و لباس‌ها به شکل گذشته حفظ شده‌اند.
وی با یادآوری اینکه در زمان عزاداری، اقوام درجه یک تا چهل روز برای صاحبان عزا، صبحانه، ناهار و شام می‌برند، اظهار کرد: در راستای بررسی پرونده چنشت برای ثبت جهانی، از روستای اصفهک بازدید کرده‌ایم و اقدامات بسیاری توسط دهیاری مانند راه‌اندازی چندین کارگاه سبدبافی، عروسک‌سازی، دوخت لباس‌های محلی و چندین اقامتگاه بوم‌گردی با همکاری میراث فرهنگی انجام شده هست.
درخواست عضو شورای اسلامی روستا
سجادی، عضو شورای اسلامی روستای چنشت، خواستار اختصاص اعتبار برای ایجاد راه دسترسی این روستا به خراشاد گردید و بیان کرد: با انجام این کار، فاصله چنشت تا مرکز استان ۲۶ کیلومتر کوتاه‌تر خواهد گردید.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری خراسان جنوبی با بیان اینکه سازمان جهانی گردشگری برای ثبت جهانی روستاها یک سری شاخص‌ها را مشخص کرده هست، بیان کرد: با استفاده از تجربه ثبت جهانی روستای اصفهک، جلسات متعددی را با استانداری، فرمانداری سربیشه و اهالی روستا در این خصوص برگزار کرده‌ایم که امیدواریم نتیجه این همدلی و مشارکت در سال آینده، ثبت جهانی روستای چنشت باشد.
محمد عرب خاطرنشان کرد: این روستا بافت تاریخی باارزشی دارد که ثبت ملی آن در حال انجام هست و در راستای شاخص‌های سازمان گردشگری جهانی، اقداماتی در این روستا انجام شده هست.
ضرورت برنامه‌ریزی
وی تاکید کرد: افزایش مشارکت اجتماعی مردم، روایت‌گری، توجه به قصه‌ها و داستان‌ها، احیای آداب و رسوم، تعریف رویدادها و پایداری اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست‌محیطی شامل مواردی هست که باید در این زمینه برنامه‌ریزی مناسبی انجام شود.
معاون گردشگری اداره کل میراث فرهنگی خراسان جنوبی بیان کرد: چنشت از روستاهای بکر در خصوص پوشش و صنایع دستی هست و به زودی کار تکمیل پرونده ثبت جهانی روستای چنشت آغاز خواهد گردید.
وی از تسهیل صدور مجوز بوم‌گردی و ایجاد چندین بوم‌گردی در چنشت به عنوان دیگر اقدامات انجام شده در این روستا یاد کرد.
معاون امور دهیاری سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور هم تاکید کرد: روستای تاریخی و گردشگری چنشت یکی از منحصربه‌فردترین روستاهای ایران هست و مردم خیلی خوب آن استحقاق آن را دارند که این روستا جهانی شود.
علی قربانی خاطرنشان کرد: علاوه بر گفت‌وگو با وزیر میراث فرهنگی برای پیگیری جدی در این خصوص، از طریق دهیاری و شورای اسلامی این روستا نیز اقدامات لازم را انجام خواهیم داد تا سال آینده جشن ثبت جهانی چنشت را برگزار کنیم.
دیدگاه‌ها