به گزارش پول و تجارت، آیت‌الله العظمی عبدالله جوادی آملی در درس اخلاق خود در ادامه شرح کلمات قصار نهج‌البلاغه با اشاره به کلمه نورانی ۱۸۱ امیرالمؤمنین (ع) بیان دارای بود: حضرت در این حکمت می‌فرماید: «ثَمَرَةُ التَّفْرِیطِ النَّدَامَةُ، وَثَمَرَةُ الْحَزْمِ السَّلَامَةُ»، ثمره تفریط و کوتاهی، ندامت هست و ثمره حزم و دوراندیشی، سلامت؛ انسان نمی‌شود کاری را بدون اندیشه، تدبیر و دور اندیشی انجام دهد، چرا که رفتار فردی او با جامعه مرتبط هست و هر تصمیم شخصی در نظام اجتماعی تأثیرگذار خواهد قرار دارای بود.
وی اظهار کرد: عقل نظری مسئول اندیشه‌ورزی و تشخیص حق از باطل هست، در حالی که عقل عملی عهده‌دار تصمیم‌گیری و اراده هست؛ و این دو دستگاه از هم جدا هستند و تنها روح قوی و نفس انسانی و ایمان الهی هست که این قوا را هماهنگ انجام می‌دهد تا مسیر زندگی انسان درست پیش برود.
این مرجع تقلید بیان کرد: جهاد درونی آن هست که انسان، قوا و نیروهای درونی خود را بشناسد، وظیفه هر یک را بفهمد و آن‌ها را هماهنگ سازد تا تصمیمی درست و عمل صالح از او صادر شود. کارهایی که در حوزه و دانشگاه انجام خواهد گردید، در حوزه عقل نظری هست و هدف آن جهل‌زدایی در برابر علم هست، اما کار مربیان اخلاق و مصلحان اجتماعی، در قلمرو عقل عملی قرار دارد و به جهالت زدایی می‌پردازند. جهالت، در تصمیم‌گیری‌ها و رفتارهای عملی انسان بروز انجام می‌دهد، مانند اداره جامعه و شئون زندگی؛ در حالی‌که جهل، مربوط به ندانستن علمی هست.
وی با اشاره به روایت نورانی «رُبَّ عَالِمٍ قَدْ قَتَلَهُ جَهْلُهُ، وَ عِلْمُهُ مَعَهُ لَا یَنْفَعُهُ»، افزود: بسیاری از افراد از نظر علمی باسوادند، اما در عمل گرفتار جهالت‌اند و در تصمیم‌سازی‌های خود عاقلانه رفتار نمی‌کنند. از این‌رو انسان باید چنان زندگی کند که کارگاه تصمیم‌سازی درونی‌اش بر اساس عقل و تقوا عمل کند و تصمیم‌گیرنده فقط از آن تبعیت نماید؛ علم به تنهایی کافی نیست؛ بسیاری از دانایان در اثر نداشتن عقل عملی و تصمیم‌گیری صحیح، گرفتار جهالت در رفتار می‌شوند.
این مرجع تقلید با اشاره به حکمت ۴۸ نهج‌البلاغه بیان دارای بود: پیروزی در امور فردی و اجتماعی، زمانی محقق خواهد گردید که تصمیم‌ها بر پایه‌ی اندیشه‌سازی حساب‌شده، جمع‌آوری و تحلیل آرا باشد و اندیشه صحیح نیز به رازداری و حفظ اسرار هست.
آیت‌الله جوادی آملی در پایان یادآور گردید: کسی که اهل تفریط باشد و بدون تدبیر اقدام کند جز پشیمانی بهره‌ای نخواهد برد و آن‌که اهل حزم، دوراندیشی و اندیشه باشد، از سلامت و پیروزی برخوردار خواهد گردید.
دیدگاه‌ها