به گزارش شبکه خبر، گروه استان‌ها - محمدرضا بهرامی‌صفت: با تداوم روند کاهشی بارش‌ها در استان همدان، کارشناسان هواشناسی نسبت به تشدید آثار خشکسالی و ضرورت صرفه‌جویی در مصرف آب هشدار می‌دهند. بررسی‌های هواشناسی نشان می‌دهد در سال زراعی گذشته میزان بارش‌های استان تنها ۱۸۰ میلی‌متر بوده در حالی‌که میانگین بلندمدت همدان حدود ۳۰۰ میلی‌متر هست.
این کاهش حدود ۴۰ تا ۵۰ درصدی بیانگر ورود استان به دوره‌ای نگران‌کننده از کمبود بارش و افت منابع آبی هست.
بر اساس اعلام کارشناسان، از ابتدای مهرماه سال جاری تا امروز تنها ۵ میلی‌متر بارش در نقاط مختلف استان گزارش شده و این میزان در مقایسه با وضعیت معمول مهرماه، رقم بسیار پایینی محسوب خواهد گردید.
روند فعلی موجب کاهش محسوس سطح آب‌های زیرزمینی، افت دبی چشمه‌ها و دشواری در تأمین آب کشاورزی و شهری شده هست.
کارشناسان هواشناسی پیش‌بینی می‌کنند بر اساس مدل‌های بلندمدت، بارش‌های فصل پاییز سال جاری کمتر از حد نرمال خواهد قرار دارای بود و در زمستان آینده شرایط بارش نزدیک به حالت معمول قرار دارد، اما به علت کمبود انباشته بارندگی‌ها، انتظار نمی‌رود این وضعیت بتواند کسری منابع آب را جبران کند.
متخصصان حوزه منابع آب تاکید دارند در شرایط فعلی، صرفه‌جویی در مصرف آب باید به عنوان یک رفتار پایدار اجتماعی و اقتصادی نهادینه شود. کاهش مصرف خانگی، اصلاح الگوی آبیاری، استفاده از روش‌های نوین کشاورزی و تغییر الگوی کشت شامل اقداماتی هست که امکان داردد به عبور استان از بحران خشکسالی کمک کند.
به گفته کارشناسان، خشکسالی نه‌تنها بر کشاورزی و محیط زیست اثر می‌گذارد، بلکه تأمین آب شرب و سلامت عمومی شهروندان را نیز تحت‌تأثیر قرار می‌دهد. تداوم هوای خشک و کاهش نزولات جوی زمینه‌ساز افزایش ذرات گرد و غبار و افت کیفیت هوا در استان خواهد قرار دارای بود.
کارشناسان هواشناسی همدان با دعوت از مردم برای همکاری در مدیریت مصرف آب، تأکید دارند که با تکیه بر مشارکت عمومی و اجرای سیاست‌های دقیق مدیریت منابع آب، امکان دارد از اثرات گسترده خشکسالی کاست و آینده‌ای پایدار برای استان رقم زد.
کاهش نزولات جوی و افت منابع آب زیرزمینی، چالش بزرگ همدان در سال زراعی جدید
کارشناس هواشناسی استان همدان از کاهش قابل‌توجه میزان بارش‌ها در سال زراعی گذشته خبر داد و اظهار کرد: مجموع نزولات جوی استان در این مدت تنها به ۱۸۰ میلی‌متر رسیده، در حالی که میانگین بلندمدت بارش در همدان حدود ۳۰۰ میلی‌متر هست؛ به این ترتیب، استان با کاهش ۴۰ تا ۵۰ درصدی نسبت به میانگین معمول مواجه بوده هست.
محمدحسن باقری‌شکیب در گفتگو با خبرنگار مهر با اشاره به وضعیت بارش‌ها در آغازی سال زراعی جدید اظهار کرد: از ابتدای مهرماه تاکنون تنها ۵ میلی‌متر بارش در سطح استان ثبت شده که نشان‌دهنده تداوم شرایط خشکسالی و تأثیر آن بر منابع آبی، کشاورزی و محیط‌زیست منطقه هست.
وی افزود: بر اساس پیش‌بینی‌های بلندمدت هواشناسی کشور، انتظار می‌رود در فصل پاییز سال جاری میزان بارش‌ها کمتر از نرمال باشد و در زمستان شرایط بارندگی نزدیک به حد معمول پیش‌بینی خواهد گردید. با این حال، بهبود قابل‌توجهی در وضعیت بارش‌ها و منابع آبی استان در کوتاه‌مدت مشاهده نخواهد گردید.
باقری‌شکیب با تأکید بر لزوم مدیریت مصرف و صرفه‌جویی در آب توسط شهروندان بیان کرد: نظر به استمرار کاهش بارش‌ها و پایین بودن سطح سفره‌های آب زیرزمینی، مشارکت عمومی در استفاده بهینه از منابع آبی، تغییر الگوی کشت و بهره‌گیری از روش‌های نوین آبیاری از اهمیت ویژه‌ای برخوردار هست.
وی خاطرنشان کرد: مجموعه هواشناسی استان به صورت مستمر وضعیت ناپایداری‌های جوی، تغییرات دمایی و روند بارش را پایش انجام می‌دهد تا دستگاه‌های اجرایی و بخش کشاورزی تصمیمات لازم را برای مدیریت منابع اتخاذ کنند.
سدهای همدان بیش از ۵۶ درصد خالی‌اند
رضا اخلاص‌مند با اشاره به شرایط اقلیمی استان همدان اظهار کرد: بررسی‌های ما بر پایه مدل‌های جهانی هواشناسی نشان می‌دهد بارش‌های پاییزی امسال در همدان پایین‌تر از میانگین بلندمدت خواهد قرار دارای بود، از همین رو کنترل ورودی‌های بالادست سد اکباتان برای مدیریت دقیق‌تر مخزن از امروز آغاز شده هست.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان همدان افزود: در سال آبی گذشته حجم بارندگی استان از ۲۸۵ میلی‌متر فراتر نرفت که در مقایسه با سال قبل ۳۰ درصد کاهش و نسبت به میان‌مدت نیز حدود ۱۷ درصد افت را نشان می‌دهد. طبق داده‌های هواشناسی، دمای هوا در پاییز و زمستان پیش‌ِرو بالاتر از حد معمول خواهد قرار دارای بود و بخش زیادی از بارش‌ها شاید به‌صورت باران رخ می‌دهد.
اخلاص‌مند با اشاره به افت محسوس ورودی سدهای استان اظهار کرد: ورودی سد اکباتان در سال گذشته فقط حدود ۲۳ میلیون متر مکعب بوده و این در حالی هست که مصرف سالانه آب شرب شهر همدان نزدیک به سه برابر این رقم برآورد خواهد گردید؛ بنابراین تأمین پایدار آب شهر تنها از طریق سد اکباتان ممکن نیست و استفاده هم‌زمان از منابع دیگر ضروری هست.
به گفته مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان همدان، در مقایسه با سال آبی ۱۴۰۲–۱۴۰۳، ورودی سد اکباتان از ۳۹ میلیون متر مکعب به میزان قابل‌توجهی کاهش یافته هست. نیز ورودی سد کلان از ۲۸ میلیون متر مکعب به ۱۰ میلیون متر مکعب و سد سرابی تویسرکان از ۸٫۹ به حدود ۳٫۹ میلیون متر مکعب رسیده هست.
وی با بیان اینکه هم‌اکنون بیش از ۵۶ درصد ظرفیت سدهای استان خالی هست، افزود: استمرار خشکسالی اخیر موجب کاهش روان‌آب‌ها و کاهش محسوس حجم ذخیره مخازن شده هست.
اخلاص‌مند خاطرنشان کرد: در چنین شرایطی لازم هست میزان مصرف در بخش زراعی، به‌ویژه در بالا و پایین‌دست سد اکباتان، به‌شدت کنترل شود و کشت محصولات پرمصرف محدود گردد، زیرا با حجم ذخیره فعلی تنها امکان تأمین آب باغات وجود دارد.
وی خاطرنشان کرد: کم‌بارشی سال گذشته حتی از سال ۱۴۰۱ شدیدتر قرار دارای بود، اما با اجرای طرح‌های مدیریت منابع و کنترل هوشمند بالادست سد اکباتان، آب شرب همدان بدون مشکل تأمین گردید.
وی افزود: امسال نیز انتقال هدفمند آب از رودخانه‌ها در زمان‌های غیرزراعی و استمرار نظارت در بالادست سد اکباتان در دستور کار قرار گرفته هست تا با همکاری مردم، بتوان سال آینده را بدون تنش آبی پشت سر گذاشت.
گفتنی هست؛ نظر به کاهش مستمر بارندگی‌ها و افت محسوس روان‌آب‌ها در حوزه آبریز سدهای استان، کارشناسان تأکید می‌کنند اجرای برنامه‌های صرفه‌جویی، اصلاح الگوی مصرف و استفاده از شیوه‌های نوین آبیاری ضروری هست.
استمرار اقدامات مدیریتی در بالادست سد اکباتان و مشارکت مردم در کاهش برداشت‌های غیرمجاز امکان داردد نقش مؤثری در عبور همدان از دوره کم‌بارشی و حفظ پایداری منابع آب ایفا کند.
دیدگاه‌ها