به گزارش به گزارش شبکه خبر به نقل از فرهنگستان علوم، علی‌محمد سلطانی، رئیس بنیاد ملی علم ایران در یازدهمین دوره جایزه ابوریحان بیرونی در سخنانی به تشریح فعالیت‌ها و برنامه‌های بنیاد در راستای تقویت علوم پایه پرداخت و بر لزوم «سرمایه‌گذاری روی ریشه‌های علمی کشور» تأکید کرد.
سلطانی بیان کرد: بنیاد ملی علم ایران یکی از اصلی‌ترین مأموریت‌هایش را حمایت از علوم پایه قرار داده هست؛ چرا که علوم پایه ریشه درخت توسعه علمی و فناوری هست و اگر ریشه را تقویت نکنیم، برگ‌ها و میوه‌های دانش در آینده آسیب می‌بینند.
به گفته رئیس بنیاد، بر اساس مصوبه، هدف‌گذاری شده هست که ۵۰ درصد از بودجه بنیاد به تحقیقات پایه و بنیادی اختصاص یابد.
وی د ر خصوص آمار دوره‌ای عملکرد بنیاد بیان کرد: در دوره کنونی حدود ۲۴ درصد از تعداد طرح‌های دریافتی بنیاد و حدود ۳۰ درصد از اعتبارات بنیاد به علوم پایه اختصاص دارد.
به گفته وی، چندین آمار مربوط به سال ۱۴۰۳ نشان می‌دهد سهم اعتبارات علوم پایه در آن سال حدود ۳۶ درصد بوده هست. نرخ پذیرش طرح‌های علوم پایه در بنیاد نیز در سخنان او نزدیک به ۴۰ درصد عنوان گردید.
سلطانی تصریح کرد که این سهم‌ها «در حال افزایش» هستند و بنیاد برنامه‌ریزی و زمان‌بندی روشنی برای رسیدن به سهم هدف (۵۰ درصد) دارد.
وی درباره سازوکارهای حمایتی بنیاد بیان کرد: برنامه‌ها در دو رکن اصلی اجرا خواهد گردید: اول پذیرش مستمر طرح‌ها به‌صورت عمومی و داوری‌شده که لازم هست طرح‌ها نوآوری و کیفیت علمی داشته باشند و دوم فراخوان‌های هدفمند که موضوعات آن بر اساس اسناد بالادستی و سیاست‌های کلان کشور تعیین خواهد گردید.
سلطانی افزود: حدود ۸۰ درصد از حمایت‌های بنیاد به صورت فراخوان‌های هدفمند توزیع خواهد گردید و سهم باقیمانده صرف حمایت‌های عمومی‌تر خواهد گردید.
حمایت از پژوهشگران جوان؛ رساله دکتری و پسادکتری
وی تصریح کرد: در سال ۱۴۰۳ تعداد ۳۵۸ درخواست رساله دکتری ثبت شده که «نرخ پذیرش نزدیک به ۵۵ درصد» داشته هست. در همان دوره ۴۲۶ درخواست پسادکتری نیز مورد تصویب قرار گرفته هست. مبلغ کل مصوب برای هر رساله دکتری ۲۸۸ میلیون تومان برای مدت ۲۴ ماه (معادل ماهیانه ۱۲ میلیون تومان) به عنوان کمک هزینه رساله دکتری درنظر گرفته شده هست. برای پژوهشگر پسادکتری نیز مبلغ کل ۲۸۸ میلیون تومان برای مدت ۱۲ ماه (معادل ماهیانه ۲۴ میلیون تومان) نیز تعیین شده هست.
سلطانی با اذعان به اینکه این ارقام «هم‌اکنون برای دانشجویان کمک‌هزینه هستند و هنوز کافی نیستند»، بیان کرد: بنیاد درصدد افزایش و بهبود شرایط پرداخت و سرعت تخصیص هست.
زمان‌بندی و تسهیل فرآیندها
رئیس بنیاد، زمان متوسط از ارسال طرح تا تعیین تکلیف را «حدود ۹۰ روز» اعلام کرد و افزود: بنیاد تلاش انجام می‌دهد این زمان را با مکانیزم‌های جدید کاهش دهد تا پاسخگویی و دسترسی سریع‌تر شود.
سلطانی بیان کرد: بنیاد پروژه‌های «حرکت در مرز دانش» را برای اساتیدی که دارای نظریه‌پردازی و مقالات برجسته بین‌المللی هستند اجرا کرده و از آنها دعوت به مشارکت انجام می‌دهد تا طرح‌هایی تعریف شود که مرزهای دانش را جابه‌جا کند.
وی با بیان اینکه برای چندین از رشته‌ها مانند کوانتوم، توان پشتیبانی مالی تا سقف ۴ میلیارد تومان برای پروژه‌ها پیش‌بینی شده هست، بیان کرد: منابع این حمایت امکان داردد هزینه‌های سفر بین‌المللی دانشجویان، تجهیزات و مواد مصرفی، و بخشی برای اعضای تیم پژوهشی را پوشش دهد.
ترویج علم: «شب علم» و رویدادهای دانشچندین اوقات
سلطانی بیان کرد: از دیگر برنامه‌های مورد اشاره، راه‌اندازی و توسعه رویداد «شب علم» هست که طی دو سال اخیر آغاز شده و با هدف انتقال مفاهیم پایه علمی به عموم مردم در دانشگاه‌ها برگزار خواهد گردید. نخستین رویداد سال تحصیلی جدید در دانشگاه دامغان برگزار شده و برنامه‌هایی در دانشگاه صنعتی شاهرود و دیگر دانشگاه‌ها تا پایان سال جاری برنامه‌ریزی شده هست.
به گفته وی، استقبال مردمی و دانشگاه‌ها از این برنامه‌ها «خوب و امیدوارکننده» بوده هست.
بر اساس اظهارات رئیس بنیاد، بودجه سال جاری بنیاد حدود ۱۴۵ میلیارد تومان هست.
وی نیز به کمک‌ها و تسهیلات معاونت‌های مرتبط اشاره و رقمی در حدود ۶۰۰ میلیارد تومان را مربوط به بودجهٔ ۱۴۰۴ و حمایت‌های معاونت‌ها ذکر کرد.
درخواست برای تکریم دانشمندان و همکاری بین‌المللی
سلطانی ضمن اشاره به مأموریت بنیاد در «پژوهش، توسعه علمی و ارائه راهکار برای حل مسائل کشور»، بر ضرورت تکریم دانشمندان، توسعه همکاری‌های بین‌المللی و ایجاد انگیزه برای پژوهش‌های حل‌مسأله تأکید کرد و بیان کرد: بنیاد در پی پر کردن خلأ‌های پژوهشی و ارتقای جایگاه علمی کشور در سطح بین‌الملل هست.
مشوق ویژه برای برگزیدگان جشنواره ابوریحان
رئیس بنیاد اعلام کرد بر اساس مصوبه شورای بنیاد به برگزیدگان جشنواره ابوریحان حمایت مالی ویژه‌ای معادل تا یک و نیم برابر (۱.۵ برابر) حمایت‌های استاندارد بنیاد» تخصیص خواهد یافت. وی برای شفافیت مثال زد: اگر طرحی معمولی در بنیاد ۳۰۰ میلیون تومان حمایت می‌گرفت، در صورت همکاری بین‌المللی امکان داردد تا ۱۲۰ میلیون تومان افزایش یابد و در حوزه‌هایی مانند کوانتوم سقف حمایت تا ۴ میلیارد تومان خواهد رسید.
دیدگاه‌ها