به گزارش شبکه خبر، «توسعه میادین مشترک از نان شب واجب‌تر است»، این جمله را کارشناسان انرژی می‌گویند، چراکه بر این باورند در صورتی که توسعه و بهره‌برداری از این میادین به‌صورت جدی دنبال نشود، به علاوهکه رقیب ما در میادین مشترک نفت و گاز برداشت بیشتری خواهد دارای بود، سرمایه نسل‌های آینده از بین می‌رود. به همین دلیل، توسعه میادین مشترک از نان شب واجب‌تر هست و آن را یک ضرورت و فرصت اقتصادی می‌دانند.
البته نمی‌شود از یاد برد که برای توسعه میادین مشترک، موانع بسیاری در راه وجود دارد. از یک‌سو تحریم‌ها و از جهات دیگر، نبود سرمایه و فناوری لازم باعث شده تا کشور ما بهره‌برداری از این منابع خدادادی را به تأخیر بیندازد.
با این وجود، کارشناسان این حوزه معتقدند جذب سرمایه خارجی یا قراردادهای IPC با ارائه مشوق‌هایی مبتنی بر بازدهی و تضمین بازگشت سرمایه امکان داردد راه‌گشا باشد و سرمایه‌گذار را ترغیب به حضور در پروژه‌های نفتی کند. محسن قمصری، مدیر سابق امور بین‌الملل شرکت ملی نفت ایران، نیز این موضوع را تأیید کرده و به خبرنگار مهر بیان می‌کند: «قراردادها باید جذابیت لازم را برای سرمایه‌گذار داشته باشند تا ترغیب شود در این بخش سرمایه‌گذاری کند. نیز باید در زمینه مصونیت‌های سیاسی نیز به‌گونه‌ای عمل کنیم که اطمینان لازم برای سرمایه‌گذار وجود داشته باشد تا سرمایه‌های خود را در کشور ما به کار گیرد.»
سود یکی، زیان دیگری
برداشت از میادین مشترک هرچه به تأخیر بیفتد، کشور همسایه را منتفع انجام می‌دهد. به همین دلیل، ایران همواره در معرض خطر از دست دادن بخش قابل‌توجهی از منابع خود قرار دارد و توسعه موفق این میادین امکان داردد تضمین‌کننده امنیت انرژی در شرایط حاضر و سرمایه‌ای قابل‌توجه برای نسل‌های آینده باشد.
به‌طوری که اگر در میادین مشترک، نظر به اینکه با کشورهای همسایه اشتراک داریم، ما در سرمایه‌گذاری عقب بیفتیم، کشورهای همسایه از ما پیشی می‌گیرند و به ازای هر روز تأخیر، سرمایه‌های ملی ما را به کشور خود جذب می‌کنند. حسن مرادی، کارشناس انرژی، در گفت‌وگو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه میادین مشترک باید در اولویت قرار بگیرند، خاطرنشان کرد: «ما با هر کشوری که میدان مشترک داریم، حتی کشورهایی که در جنگ خلیج فارس آسیب دیده و ضعیف هستند، همان کشورها نیز در حال استخراج منابع مشترک‌اند. برای نمونه، ایران در پارس جنوبی منابع عظیم گازی مشترک با کشور قطر دارد که قطر به اندازه ما و حتی بیشتر هم در حال برداشت گاز هست.»
این کارشناس انرژی ادامه داد: «ما ابتدا باید دغدغه میادین مشترک را داشته باشیم و سپس میادین مستقل را در نظر بگیریم، زیرا میادینی که در سرزمین اصلی ما قرار دارند امکان داردند به‌عنوان ذخایری برای نسل‌های آینده به شمار آیند.»
توسعه میادین مشترک حیاتی هست؛ چاره‌ای جز سرمایه‌گذاری نداریم
وی با اشاره به اینکه توسعه میادین نفت و گاز حیاتی هست، بیان کرد: «اگر این‌گونه برداشت کنیم که در وضعیت خوبی از نظر منابع نیستیم، به‌عنوان مثال سرمایه‌ای که برای غنی‌سازی یک میدان هزینه می‌کنیم برای ما گران تمام خواهد گردید، زیرا این سرمایه برای توسعه میادین حیاتی بوده و چاره‌ای جز سرمایه‌گذاری نداریم.»
مرادی اضافه کرد: «اگر سرمایه‌گذاری نکنیم، خساراتی که بعدها متحمل می‌شویم جبران‌ناپذیر هست. بنابراین بهره‌گیری و پایش منابع باید بدون توجه به محدودیت‌های مالی کشور در اولویت نخست قرار گیرد.»
وی با اشاره به اینکه برای توسعه میادین نفت و گاز باید هم به سرمایه خود شرکت توجه کنیم، شامل شرکت ملی نفت، شرکت گاز و شرکت‌های اکتشافی که وجود دارند، خاطرنشان کرد: «پس از استفاده از منابع داخلی شرکت‌های توسعه‌دهنده میادین نفت و گاز، باید به سرمایه داخلی کشور شامل بازار سرمایه و بورس انرژی نیز توجه شود.»
سرمایه‌گذاری در میادین مشترک هرچه زودتر انجام شود
ایران به‌عنوان کشوری نفت‌خیز و دومین دارنده ذخایر گازی جهان شناخته خواهد گردید، اما متأسفانه تحریم‌ها موجب شده نتواند از این منابع خدادادی استفاده مطلوب کند و سال‌به‌سال بر ناترازی گاز افزوده خواهد گردید. با این وجود، خبری از سرمایه‌گذاری گسترده در میادین مشترک نیست.
قمصری، مدیر سابق امور بین‌الملل شرکت نفت، در توضیحی بیان می‌کند: «میادین نفت و گاز پشتوانه تولید ملی به شمار می‌آیند و باید بتوانیم در دو جهت سرمایه‌گذاری کنیم؛ نخست برای حفظ سطح تولید فعلی و دوم برای افزایش تولید. ایران به‌عنوان کشوری دارای منابع عظیم نفت و گاز، باید نقش خود را در بازارهای جهانی انرژی حفظ کند.»
وی ادامه داد: «با وجود شرایط تحریمی، باید بتوانیم در این بخش سرمایه‌گذاری کنیم تا به دو هدف حفظ سطح تولید و تحقق اهداف کیفی و کمی تعیین‌شده دست یابیم. سرمایه‌گذاری لازمه هر دو هدف هست؛ بنابراین باید بتوانیم منابع لازم را، چه از طریق سرمایه داخلی و چه از طریق سرمایه خارجی، جذب کنیم.»
برداشت مشترک؛ ممکن اما مطلوب نیست
برداشت مشترک با کشورهای همسایه از میادین نفت و گاز سناریویی هست که از نظر چندین کارشناسان قابل‌قبول هست و حتی امکان داردد به افزایش همکاری‌های بین‌المللی منجر شود. اما عده‌ای دیگر معتقدند کشورهای همسایه تمایلی به برداشت مشترک ندارند، زیرا در پی سهم بیشتر از میدان هستند.
قمصری در این زمینه بیان می‌کند: «وقتی از میدان مشترک صحبت می‌کنیم، کشوری که با ما در میدان شریک هست علاقه چندینانی ندارد که در میدانی که خود امکان داردد به‌تنهایی سرمایه‌گذاری کند، به‌صورت مشارکتی فعالیت کند. بنابراین باید به دنبال کشورها و شرکت‌هایی باشیم که انگیزه اقتصادی دارند و منابع ملی برایشان اهمیت چندینانی ندارد اما از نظر بازدهی اقتصادی مایل به حضور در ایران هستند.»
وی ادامه داد: «البته نامکان دارد منکر این مسئله گردید که چندین از کشورهای همسایه که با ما در مخازن نفت و گاز اشتراک دارند، ممکن هست علاقه‌مند به سرمایه‌گذاری مشارکتی باشند. این مسئله اما تحت تأثیر شرایط سیاسی قرار دارد و اگر بتوانیم به‌نحوی پیش رویم که این کشورها را جذب کنیم، فعالیت مشارکتی در میادین مشترک نیز ممکن خواهد گردید.»
قمصری اضافه کرد: «هر کشوری در آغاز به دنبال منافع ملی خود هست و اگر منافعش ایجاب کند، در کشور ما سرمایه‌گذاری انجام می‌دهد. این مسئله بستگی دارد به اینکه ما بتوانیم با آن کشور به توافق برسیم یا خیر. نظر به شرایط موجود، چاره دیگری جز جذب سرمایه مشترک نداریم.»
وی در پایان تأکید کرد: «توسعه میادین مشترک امری الزام‌آور هست، زیرا اگر ما حتی یک روز تولید نکنیم، طرف مقابل سهم ما را برداشت انجام می‌دهد. به همین دلیل اهمیت این موضوع بسیار زیاد هست و شاید به‌درستی گفته خواهد گردید که توسعه میادین مشترک از نان شب واجب‌تر هست. اگر در میادین داخلی سرمایه‌گذاری نمی‌کنیم، باید با اولویت ویژه شرایطی را فراهم کنیم تا بتوانیم هرچه سریع‌تر سرمایه‌گذاری در میادین مشترک را آغاز کنیم.»
دیدگاه‌ها