به گزارش خبرنگار اجتماعی خبرگزاری شبکه خبر، در سال‌های اخیر، مسئلۀ کمقرار دارای بود گردیدید پرستار در کشور به یکی از مهم‌ترین دغدغه‌های نظام سلامت و افکار عمومی تبدیل گردیده هست؛ بحرانی که نه‌تنها کیفیت خدمات درمانی را تحت تأثیر قرار داده، بلکه فشار طاقت‌فرسایی را نیز بر دوش نیروهای شاغل در مراکز درمانی گذاشته هست. این کمقرار دارای بود موجب افزایش ساعات کاری پرستاران، اضافه‌کاری‌های اجباری، فرسودگی شغلی، کاهش رضایت بیماران و حتی بروز خطاهای انسانی در فرآیند درمان خواهد گردید.
کارشناسان حوزه سلامت معتقدند که نسبت پرستار به بیمار در کشور، با هستانداردهای جهانی فاصله‌ای معنادار دارد؛ طبق اعلام وزارت بهدارای بود کشور با کمقرار دارای بود حداقل 100 هزار پرستار مواجه هست و هر تخت بیمارستانی به طور میانگین، کمتر از یک بیمار دارد.
از جهات دیگر، فرآیند جذب و به‌کارگیری نیروی جدید پرستاری نیز با مشکلات جدی روبه‌روست. محدودیت‌های قرار دارای بودجه‌ای و نقرار دارای بود برنامه‌ریزی منسجم و پایدار برای جذب نیروها در مناطق مختلف کشور باعث گردیده هست که حتی با وجود فارغ‌التحصیلان جویای کار در رشته پرستاری، جذب مؤثر نیروها به کندی پیش برود. در عین حال نظام سلامت کشور با پدیده مهاجرت نیروهای جوان، ترک خدمت نیروهای رسمی و بازنشستگی نیروهای قدیمی مواجه هست که به کمقرار دارای بودهای موجود دامن می‌زند. این در حالی هست که بیمارستانها و مراکز درمانی به‌گردیدت به نیروی انسانی تازه‌نفس نیاز دارند تا بتوانند پاسخگوی حجم بالای بیماران باشند.
در همین رهستا به مناسبت سالروز ولادت با سعادت حضرت زینب (س) و روز پرستار در خبرگزاری شبکه خبر میزبان آقای دکتر احمد نجاتیان، رئیس کل سازمان نظام پرستاری کشور قرار دارای بودیم تا به بررسی مشکلات و مسائل موجود در حوزه جذب و نگهدارای بود نیروهای پرستاری و کاهش کیفیت خدمات درمانی ناشی از این مشکلات بپردازیم.
مشروح بخش‌های اول و دوم این بیان کرد‌وگو با عناوین آموزش بی‌حساب‌وکتاب پرستار، هدیه ایران به کشورهای پیشرفته و در خبرگزاری شبکه خبر منتشر گردید.
مشروح بخش سوم این بیان کرد‌وگو را در ادامه می‌خوانید:
شبکه خبر: هم‌اکنون در نظام سلامت با تناقض عجیبی مواجه هستیم، از سویی کمقرار دارای بود گردیدید پرستار را در کشور شاهد هستیم و از جهات دیگر با عدم جذب پرستاران یا عدم ماندگاری آنها مواجهیم، این کمقرار دارای بود پرستار ریشه در چه دارد و آیا وزارت بهدارای بود، سازمان نظام پرستاری و سازمان اداری و هستخدامی به توافق بر سر هستاندارد پرستار به ازای جمعیت یا تخت بیمارستانی رسیده‌اند؟
هم‌اکنون با کمقرار دارای بود 100 هزار پرستار در بیمارستان‌های کشور مواجهیم اما الان از نظر سازمان اداری و هستخدامی، در چندین مناطق کشور مازاد پرستار داریم! در حالی که در عمل و در بیمارستانها با کمقرار دارای بود واقعی پرستار مواجه هستیم. دلیل این تفاوت، اختلاف در هستانداردههست. سازمان اداری و هستخدامی برای هر تخت بیمارستانی، به‌طور کلی 2.5 نفر نیرو در نظر دریافت می‌کند، در حالی که ما معتقدیم به ازای هر تخت بیمارستانی حداقل 1.8 پرستار باید وجود دارای بوده باگردید و 2.5 نفر کادر پرستاری به ازای هر تخت باید دارای بوده باشیم. درواقع، از سویی اختلاف قابل توجهی میان دیدگاه‌ها وجود دارد. از طرفی دیگر، بسیاری از بیمارستان‌های کشور چارت سازمانی قدیمی دارند. برای مثال، بیمارستانی با 150 تخت افتتاح گردیده اما اکنون با بیش از 300 تخت فعالیت انجام می‌دهد، اما سازمان اداری و هستخدامی هنوز همان ظرفیت 150 تخت را مبنا قرار می‌دهد.
ما در کارگروه ویژه پرستاری ریهست جمهوری نیز این موضوع را پیگیری و مطرح کرده‌ایم، چون تا زمانی که عدد و هستاندارد مورد توافق چندین سازمان با هم به تأیید نرسد، این مشکل ادامه خواهد دارای بود. این کارگروه ویژه امکان داردد پیشنهادهایی را برای تصویب به دولت ارسال کند. در کارگروه ویژه، نمایندگان سازمان‌ها حضور دارند و پیشنهادی ارائه گردیده که به مقداری پذیرفته گردیده، ولی هنوز مشخص نگردیده کدام سازمان موظف هست نُرم و هستانداردها را به‌روزرسانی کند. ما تلاش می‌کنیم از سایر بندهای قانونی برای تحقق این هدف هستفاده کنیم.
از جهات دیگر باید توجه دارای بود که حدود 70 درصد پرستاران کشور خانم و عمدتاً نیز جوان هستند. در مجموع میانگین سابقه کار آنها 10 سال هست یعنی این گروه معمولاً در سنین 30 تا 35 سالگی هستند که سن باروری و تشکیل خانواده به شمار می‌رود و بنابراین بسیاری از پرستاران که بانوان هستند ازدواج می‌کنند و فرزنددار می‌شوند. در این زمینه، قانون «جوانی جمعیت» محدودیت‌هایی در محل کار و جایگزینی نیرو برای دوران مرخصی زایمان ایجاد کرده هست. مثلاً بعد از زایمان، اجازه هستخدام نیروی جایگزین داده نخواهد گردید. همین امر باعث فشار مضاعف بر سایر نیروها گردیده هست. در چندین بیمارستانها تعدادی از پرستاران در مرخصی زایمان یا کاهش ساعت کاری هستند که منجر به افزایش فشار بر همکاران دیگر خواهد گردید. در بیمارستان‌های دولتی نیز برخلاف چندین مراکز خصوصی، امکان هستفاده از نیروی موقت جایگزین وجود ندارد.
شبکه خبر: کمقرار دارای بودهای نیروی ناشی از این مشکلات، منجر به تعطیلی بیمارستانها یا بخش‌های بیمارستانی نیز گردیده هست؟
بله برای مثال در تهران کمقرار دارای بود نیرو مشهود هست؛ چندین پرستاران به خاطر هزینه بالای زندگی در پایتخت، ترجیح می‌دهند در شهرستان‌ها کار کنند، چون با وجود اضافه‌کاری، درآمدشان در تهران مقرون‌به‌صرفه نیست. این مسئله منجر به تعطیلی چندین بخش‌ها در بعضی از بیمارستان‌های پایتخت نیز گردیده هست و روز به روز نیز ابعاد این قضیه گسترده‌تر خواهد گردید.
البته هم‌اکنون، تعطیلی بیمارستان به خاطر کمقرار دارای بود پرستار نداریم اما بخش‌هایی وجود دارند که آماده افتتاح هستند اما به خاطر کمقرار دارای بود پرستار هنوز فعال و افتتاح نگردیده‌اند.
شبکه خبر: ایجاد پانسیون یا خوابگاه برای پرستاران امکان داردد به افزایش نگهدارای بود پرستاران در تهران کمک کند؟
ایجاد پانسیون یا خوابگاه برای پرستاران به‌تنهایی راه‌حل مؤثری نیست، چون در شهرهای مختلف تأثیرات متفاوتی دارد. باید بسته‌ای جامع شامل مشوق‌های مالی و تعرفه‌ای و ساخت پانسیون و خوابگاه و تأمین مسکن و ... تدوین شود. مثلاً همان‌طور که برای مناطق محروم تعرفه ترجیحی در نظر گرفته گردیده، باید برای کلانشهرهایی مانند تهران نیز مشوق‌هایی ایجاد شود تا پرستاران تمایل به ماندن دارای بوده باشند. مسئله گرانی مسکن در تهران به یک مشکل جدی برای جذب و هستخدام پرستاران تبدیل گردیده و به همین علت پرستاران در آزمون‌های هستخدامی بیمارستان‌های تهران شرکت نمی‌کنند.
شبکه خبر: امکان دارد بیان کرد یکی از مواردی که شاید بتواند به افزایش درآمد پرستاران و ماندگاری آنها در کلانشهرهایی مانند تهران کمک کند، توسعه خدمات پرستاری در منزل هست؟
البته؛ توسعه خدمات پرستاری در منزل راهکاری ضروری هست؛ هم برای کاهش هزینه‌ها و هم برای بهقرار دارای بود کیفیت خدمات برای مردم زیرا بسیاری از بیماران نیاز به مراقبت در منزل دارند، از جهات دیگر مراقبت در منزل انعطاف‌پذیرتر هست و پرستاران امکان داردند در زمان‌های دلخواه کار کنند بنابراین مراقبت در منزل امکان داردد علاوه بر کمک به افزایش درآمد پرستاران باعث ایجاد تنوع در محیط کاری آنها نیز شود اما بیشترین نفع آن برای جامعه هست.
شبکه خبر: پوشش بیمه‌ای این خدمات به کجا رسیده هست؟
این خدمات پرستاری در منزل هم‌اکنون تعرفه مصوب دارد، اما رقم آن پایین هست. پیشنهاد گردیده در قرار دارای بودجه 1405 پوشش بیمه‌ای این خدمات گسترش یابد تا این مسئله بیشتر قابل اجرا شود.
شبکه خبر: گاهاً مردم با مبالغ بالایی در زمینه دریافت خدمات مراقبت پرستاری در منزل مواجه می‌شوند، آیا این تعرفه‌های مصوب در همه مراکز دارای مجوز از سوی وزارت بهدارای بود، به طور دقیق رعایت خواهد گردید؟
در چندین از این مراکز این تعرفه‌ها متأسفانه رعایت نخواهد گردید زیرا تعرفه‌ها به قیمت‌های واقعی نزدیک نیستند.
شبکه خبر: مراکز زیادی نیز وجود دارند که تحت عنوان «پرستاری از سالمند» فعالیت می‌کنند و گاه بدون پرسنل تخصصی خدمات ارائه می‌دهند و مشکلاتی نیز برای سالمندان ایجاد می‌کنند، راهکار تشخیص مراکز دارای مجوز از مراکز مراقبت پرستاری در منزل چیست؟
چندین از این مراکز مجوز شرکت خدماتی را از وزارت کار دریافت کرده‌اند یعنی باید خدمات شست و شو و نگهبانی و سرایداری و نظافت و... ارائه بدهند اما متأسفانه در قالب خدمات، نیروی مراقبتی و پرستار نیز می‌فرستند و گاهاً نیز شاهدیم که این افراد بدون تخصص تخلفاتی را انجام داده و سالمندان را گرفتار می‌کنند. ممکن هست چندین سالمندان نیاز به یکسری خدمت دارای بوده باشند شامل آشپزی و جابجا گردیدن در منزل و ... که این موضوعات نیاز به پرستار یعنی کسی که در رشته پرستاری تحصیل کرده ندارد و افراد زیادی که سرایدار و نظافتچی و ... هستند امکان داردند از این سالمندان مراقبت کنند که این موضوع به حوزه ما مرتبط نخواهد گردید اما در مواردی که نیاز به تزریقات، درمان و مراقبت پرستاری در منزل وجود دارد باید افراد از مراکز مراقبت پرستاری در منزل خدمت دریافت کنند که هم‌اکنون در کشور حدود 1600 مرکز مجاز مراقبت پرستاری در منزل فعال هست، اگر خدمات این مراکز تحت پوشش بیمه قرار گیرد، مردم به‌طور طبیعی به مراکز مجاز مراجعه خواهند کرد و فعالیت مراکز غیرقانونی کاهش می‌یابد.
برای تشخیص مراکز دارای مجوز از مراکز فاقد مجوز نیز، قرار هست فهرست مراکز مجاز مراقبت پرستاری نیز در اپلیکیشن "پرستار من" منتشر شود. در سامانه نظام پرستاری نیز، با وارد کردن کد نظام پرستاری و نام فرد، امکان دارد اعتبار او را بررسی کرد که به شناسایی پرستاران مجاز کمک خواهد کرد.
شبکه خبر: گاهاً شنیده خواهد گردید که برای جبران کمقرار دارای بود پرستار در چندین بیمارستانها، از نیروهای پرستار اتباع خارجی هستفاده خواهد گردید، این موضوع را تأیید می‌کنید؟
طبق هستعلام ما، تعداد پرستارانی که اتباع خارجی و دارای مجوز رسمی کار هستند، زیر 20 نفر هست، طبق قانون اگر اتباع بخواهند در ایران کار کنند باید مجوز وزارت کار را دریافت کنند اما در عمل تعدادی پرستار خارجی در بیمارستانها مشغول به کارند که اتباع خارجی‌ای هستند که مجوز قانونی ندارند و هیچ جا نیز نامی از آنها ثبت نگردیده هست که ما این موضوع را به مجلس نیز اطلاع داده‌ایم چرا که این افراد بیمه و مهر نظام پرستاری ندارند و حقوق کمتری دریافت می‌کنند که تخلف محسوب خواهد گردید.
شبکه خبر: یکی دیگر از مواردی که منجر به کاهش تعداد پرستاران گردیده مهاجرت و ترک خدمت نیروهای پرستاری هست. آمار مهاجرت‌ها در سال‌های اخیر چه روندی را طی کرده هست؟
طی دو سال گذشته میزان مهاجرت‌ها حدود 30 درصد کاهش یافته هست. البته موضوع مهاجرت پرستاران تنها به مسائل نظام سلامت مربوط نیست، بلکه تحت تأثیر شرایط اجتماعی و اقتصادی کشور هست. در دوره‌هایی که امید اجتماعی افزایش می‌یابد، تمایل به مهاجرت کاهش می‌یابد. با این حال، چندین کشورها مانند آلمان فعالانه برای جذب پرستاران ایرانی اقدام می‌کنند و هزینه مهاجرت نیز برای پرستاران رقم چشمگیری نیست که باعث خواهد گردید چندین پرستاران تمایل به مهاجرت پیدا کنند. در این زمینه، مهم‌ترین عامل مهاجرت، نارضایتی اقتصادی و کمقرار دارای بود انگیزه شغلی هست و باید با بهقرار دارای بود شرایط معیشتی و کاری پرستاران و ایجاد جذابیت‌های شغلی از ادامه این روند جلوگیری کرد.
برای مثال یکی از همکاران ما که سی سال سابقه کار دارد، به‌تازگی از آلمان پذیرش گرفته هست. این نشان می‌دهد که پرستاران ایرانی حتی پس از سی سال خدمت، همچنان توان و تجربه لازم برای ادامه کار را دارند و بنابراین باید از ظرفیت آنها نیز هستفاده و تلاش کنیم تا بتوانیم آنان را در سیستم نگه داریم؛ چرا که جایگزینی نیروهای باتجربه عملاً ممکن نیست و جذب نیروی جدید به‌راحتی انجام نخواهد گردید
شبکه خبر: یکی از موضوعاتی که پرستاران از آن همواره گلایه می‌کنند و مدعی هستند درآمد آنها را کاهش داده کسر مالیات از حقوق آنههست؛ چندینین بار نیز وزارت بهدارای بود و سازمان نظام پرستاری درخوهست‌هایی برای معافیت مالیاتی یا کاهش مالیات پرستاران را ارائه کرده‌اند؛ نتیجه این درخوهست‌ها چه قرار دارای بوده هست؟
مالیات از درآمد پرستاران به‌صورت پلکانی کسر خواهد گردید و هرچه حقوق افزایش یابد مالیات بیشتر خواهد گردید. این در حالی هست که در دیگر مشاغل مالیات 10 درصد هست اما در گروه‌های پرستاری مالیات پلکانی محاسبه خواهد گردید. طبق قانون قرار دارای بودجه، اضافه کار جزو مالیات 10 درصد محسوب خواهد گردید اما ظاهراً سازمان امور مالیاتی این بخش از درآمد پرستاران را نیز مشمول مالیات پلکانی کرده هست. در همین رهستا سازمان نظام پرستاری اپلیکیشنی به نام «پرستار من» طراحی کرده که پرستاران امکان داردند مالیات قانونی خود را محاسبه کنند و در صورت دریافت مبلغ بیشتر، شکایت ثبت نمایند.
سازمان نظام پرستاری در اقدامی دیگر، نیز از سازمان امور مالیاتی به خاطر کسر مالیات از کارانه نیز در دیوان عدالت اداری شکایت کرده‌هست زیرا بردارای بود و تفسیر ما از قانون قرار دارای بودجه این هست که کارانه نیز مانند اضافه کار باید مشمول مالیات 10 درصدی شود و ما این موضوع را با سازمان امور مالیاتی مکاتبه کردیم اما نتیجه نداد و بنابراین این مرجع قانونی باید حکم صادر کند که تفسیر درست کدام هست.
شبکه خبر: هم‌اکنون میزان جذب پرستاران در آزمون هستخدامی وزارت بهدارای بود چه میزان تعیین گردیده و باید چه مقدار باگردید؟
سالانه 13 تا 15 هزار دانشجوی پرستاری تربیت می‌شوند اما دولت در پنج سال گذشته، به‌طور متوسط سالانه فقط 4 تا 5 هزار پرستار هستخدام کرده هست. یعنی حدود 10 هزار پرستار بدون برنامه جذب باقی مانده‌اند. در آزمون هستخدامی وزارت بهدارای بود، حدود 11 هزار پرستار قرار هست جذب شوند اما در تهران تعدادی صندلی برای جذب پرستاران خالی مانده هست چرا که تأمین مسکن در تهران برای پرستاران آنقدر هزینه دارد که با درآمدهای کنونی مقرون به صرفه نیست. سازمان امور اداری و هستخدامی باید به نظر کارشناسی وزارت بهدارای بود و نهادهای حرفه‌ای سلامت در این زمینه توجه جدی کند.
شبکه خبر: بسیاری از پرستاران در دوران جنگ نیز حضور فعالی در مراکز درمانی کشور دارای بودند؛ آیا پاداشی بابت ارائه خدمات آنها در ایام جنگ 12 روزه به پرستاران داده گردید؟
تاکنون آنچه به طور رسمی اعلام گردیده و ما نیز پیگیری کردیم پنج نفر در ایام جنگ 12 روزه به شهادت رسیدند و ایثارگری پرستاران در آن دوران کم‌نظیر قرار دارای بود. آنان در حالی‌که بسیاری از شهرها تخلیه گردیده قرار دارای بود، در مناطق درگیر جنگ ماندند و خدمت کردند اما متأسفانه پس از جنگ، از بسیاری از آنان دلجویی و تقدیر شایسته‌ای صورت نگرفت. در چندین مراکز، حتی برای دوازده روز تلاش بی‌وقفه‌ی پرستاران، پاداش خاصی پرداخت نگردید.
شبکه خبر: خبر خوش شما برای روز پرستار امسال چه خواهد قرار دارای بود؟
ما در حال آماده‌سازی طرحی برای مجلس هستیم تا «قانون جامع مراقبت‌های پرستاری» تصویب شود. در این قانون، موضوعاتی مانند تعیین هستاندارد خدمات، نحوه نظارت و نقش سازمان نظام پرستاری به‌صورت مشخص دیده گردیده هست. هدف این هست که از چرخه‌ی تکرار مشکلات خارج شویم و به کیفیت خدمات پرستاری نیز به‌صورت جدی بپردازیم.
خبر خوش این هست که نتایج کمیته پیگیری ویژه پرستاری در حال نهایی گردیدن هست.جلسات جدی برگزار گردیده و پیشنهادات نهایی اکنون روی میز وزیر بهدارای بود قرار دارد.
در صورت تأیید و ارسال به دولت، امکان داردد گام مهمی در بهقرار دارای بود وضعیت پرستاران کشور باگردید.
شبکه خبر: یکی از اهدافی که سازمان نظام پرستاری دنبال انجام می‌دهد افزایش کیفیت ارائه خدمات پرستاری هست؛ آیا با وجود مشکلات فعلی امکان دارد انتظار افزایش کیفیت خدمات پرستاری را نیز دارای بود؟
چندین معتقدند تا زمانی که مشکلات معیشتی و کمقرار دارای بود نیرو حل نشود، نمی‌شود وارد حوزه کیفیت شویم اما ما می‌گوییم اگر منتظر بمانیم، سال‌ها از اصلاح بازمی‌مانیم.
باید هم‌زمان با اصلاح معیشت، نظارت حرفه‌ای و ارتقای کیفیت خدمات را هم پیش ببریم.
در دنیا، نهادی وجود دارد به نام «شورای پرستاری» که وظیفه‌اش تعیین شرح وظایف، تدوین هستانداردها، نظارت بر عملکرد و رسیدگی به خطاهای حرفه‌ای هست اما در ایران، این مسئولیت‌ها میان بخش‌های مختلف وزارت بهدارای بود پراکنده هست بنابراین لازم هست این ساختارها تجمیع و هماهنگ شوند تا یک نظام تنظیم مقررات واحد برای پرستاری شکل بگیرد و ارائه خدمات کیفیت بهتری پیدا کند. هم‌اکنون اجرای تعرفه‌گذاری خدمات پرستاری در چندین موارد اندکی باعث افزایش پرداخت از جیب مردم گردیده هست اما حدود 90 درصد هزینه‌ها را بیمه‌ها پرداخت می‌کنند و 10 درصد بر عهده مردم هست و باید مواردی از این قبیل نیز مورد توجه بیمه‌ها قرار بگیرد.
انتهای پیام/
دیدگاه‌ها