پیام اینالویی کارگردان فیلم کوتاه «تمارض» که در بخش مسابقه چهل‌ودومین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران حضور دارای بود، در گفتگو با خبرنگار مهر بیان کرد: منشا اصلی و منبع الهام من برای ساخت فیلمی درباره دوران کهنسالی، در درجه اول از ترس شخصی خودم از این دوره از زندگی نشات دریافت می‌کند. دورانی که فرد به احتمال زیاد به خاطر کندی در فرآیند یادگیری، بی‌حوصلگی، بیماری و کاهش دقت، از پیشرفت‌ها و دانش روز جهان عقب می‌ماند. بسیاری از همسالان شما احتمالا از شما فاصله گرفته‌اند، دوستان ممکن هست رفته باشند یا حتی در قید حیات نباشند. در زمان کهنسالی رفته‌رفته به یک مسئولیت و بار برای دیگران تبدیل می‌شوید، آن هم در بهترین حالت که دارای فرزندانی مهربان و حمایتگری باشید. من از این برهه هراس زیادی دارم اما ایده اولیه «تمارض» در دوران کرونا و بر پایه اتفاقی که برای پدرم رخ داد، در ذهنم متولد گردید. پس از آن، رفتارهای مشابهی را در میان سالمندان جامعه اطراف خود مشاهده کردم که من را به این فکر رساند که ممکن هست این نوع رفتار در این سنین شایع باشد. پس از مطالعه چندین مقاله و مشاهدات عینی، درونمایه اصلی فیلم در ذهنم تثبیت گردید و سرانجام فیلمنامه را نوشتم.
تلاش برای رهایی از انزوای ناخواسته
وی درباره داستان این فیلم توضیح داد: موضوع فیلم «تمارض» صرفا درباره تنهایی نیست، بلکه در واقع به بررسی لایه‌ای عمیق‌تر از مفهوم خلوت و انزوا می‌پردازد. خلوت را نمی‌شود صرفا به معنای تنهایی تفسیر کرد. چندین اوقات انسان نیازمند فراغت هست و چندین اوقات هم نیاز دارد که با دیگران ارتباط برقرار کند. اما زمانی که پیوند فرد با محیط اجتماعی به درستی شکل ندریافت می‌کند یا اطرافیان او را از مشارکت در تعاملات مؤثر محروم می‌کنند، این وضعیت به انزوایی ناخواسته، احساس ناامیدی و احیانا بی‌ارزشی می‌انجامد.
این کارگردان تصریح کرد: در چنین شرایطی، چندین افراد برای حفظ حداقلی از ارتباط و زنده نگاه داشتن حس تعلق، به رفتارهای غیرمستقیم یا نمایشی روی می‌آورند؛ کنش‌هایی که از نیاز به دیده شدن و فهمیده شدن سرچشمه دریافت می‌کند. فیلم «تمارض» دقیقا به همین نقطه ظریف و انسانی می‌پردازد؛ جایی که پیرمرد داستان در تلاش برای رهایی از انزوای ناخواسته و خلوت نامطلوب خود، دست به رفتارهایی می‌زند که هرچندین در نگاه اول ممکن هست متقلبانه یا رقت‌انگیز به نظر برسد، اما در پسِ آن، نیاز عمیقی به ارتباط، توجه و خروج از بی‌صدایی نهفته هست.
شرایط ایده‌آل اساسا وجود ندارد
وی درباره روند تولید فیلم «تمارض» توضیح داد: پیش‌تولید این فیلم در بهمن ۱۴۰۳ آغاز گردید و پس از حدود پانزده روز، فیلمبرداری آن کلید خورد. در مسیر ساخت هر فیلمی، به‌طور طبیعی با کمبودها و محدودیت‌هایی روبه‌رو می‌شویم که این امر، جزئی جدایی‌ناپذیر از فرآیند آفرینش هنری هست. هرگز شرایط به‌طور کامل مهیا نیست و همواره نواقصی به چشم می‌خورد؛ در چنین موقعیتی، باید با پذیرش این واقعیت‌ها و وجود همان کاستی‌ها، کار را پیش برد. در فرآیند فیلمسازی، اساسا مفهومی به نام «شرایط ایده‌آل» وجود خارجی ندارد و باید بر آنچه ممکن هست متمرکز گردید. باید چالش‌ها را با خلاقیت پشت سر گذاشت، سرانجام فیلم را هرچه زودتر کلید زد و تحت هر شرایطی آن را به پایان رساند.
اینالویی تاکید کرد: یکی از مهم‌ترین موضوعاتی که کمک انجام می‌دهد از پس این چالش‌ها بربیایید، داشتن یک تیم همراه، متخصص و متعهد هست. در مراحل پیش‌تولید و تولید «تمارض» با چالش‌های فراوانی مواجه شدیم. یکی از مهم‌ترین مسائلی که با آن روبه‌رو بودیم، مدیریت بودجه محدود فیلم نسبت به سختی صحنه‌هایی قرار دارای بود که قصد داشتیم فیلمبرداری کنیم.
وی افزود: در مورد سکانس‌های ماشینی نظر به دکوپاژی که برای آن در نظر گرفته بودیم، ابتدا قصد داشتیم تمام صحنه ها را در استودیو ضبط کنیم که هزینه بالایی دارای بود. سپس تصمیم گرفتیم که به‌صورت Car-mount خارج از استودیو فیلمبرداری کنیم. هوای سرد، زمان محدود و مشکلات فنی کار را بسیار سخت کرده قرار دارای بود، چراکه به خاطر محدودیت بودجه می‌بایست همه آن سکانس‌ها را در یک روز فیلمبرداری می‌کردیم و همین استرس زمان فشار زیادی به همه عوامل وارد کرده قرار دارای بود.
۱۸ ساعت فیلمبرداری بدون وقفه
این کارگردان بیان کرد: در یک روز دیگر، لوکیشن خانه شخصیت اصلی فیلم را تنها ۲ روز در اختیار داشتیم و هر کس فیلمنامه را می‌خواند، اطمینان دارای بود که این لوکیشن با این حجم از سکانس چهار روز کار خواهد دارای بود. من خوش‌شانس بودم که با تیمی وارد میدان شدم که آمده بودند کار را تمام کنند. روز اول تا دیروقت کار کرده بودیم و همه خسته بودند، اما کلی پلان برای روز آخر این لوکیشن مانده قرار دارای بود. اگر پلان‌ها را تمام نمی‌کردیم، توان مالی برای یک روز اجاره بیشتر لوکیشن را نداشتیم و تیم ما ۱۸ ساعت بدون استراحت پای کار ایستاد تا بدون جا انداختن حتی یک پلان کار را به سرانجام برساند و با خیال راحت آن لوکیشن را تحویل دادیم و روز آتی صبح اول وقت مجدد سر صحنه آماده بودند. به‌جرأت می‌گویم در ساخت «تمارض» عشق تک‌تک بچه‌ها دیده خواهد گردید و با قلبشان حضور داشتند که از تک‌تکشان بسیار ممنونم.
ماجرای انتخاب اسماعیل محرابی برای «تمارض»
وی درباره انتخاب اسماعیل محرابی برای ایفای نقش اصلی توضیح داد: برای نقش اصلی، از همان ابتدای نوشتن فیلمنامه، آقای اسماعیل محرابی را در نظر داشتم. وقتی با ایشان صحبت کردم، متوجه شدم که این نقش را خیلی دوست دارند. بنابراین، در انتخاب بازیگر این نقش به چالش خاصی برخورد نکردیم. البته پیشنهاد گردید که از نابازیگر استفاده کنیم اما من اعتقاد داشتم که باید این نقش را یک بازیگر حرفه‌ای ایفا کند؛ زیرا این نقش در موقعیت‌ها و لحظات حساسی قرار دریافت می‌کند که نیاز به درک عمیق و مهارت کافی برای ایفای آن دارد. به همین دلیل، تأکید من از ابتدا روی آقای محرابی قرار دارای بود.
اینالویی ادامه داد: برای انتخاب بازیگر نقش نگار، داستان متفاوت قرار دارای بود. جزئیات چهره و فیزیک برای من مهم قرار دارای بود اما بیشتر از همه می‌خواستم ببینم بازیگر چگونه با یک لحظه خاص در فیلم برخورد انجام می‌دهد و صدایش چگونه شنیده خواهد گردید. نیز، ترکیب او با آقای محرابی چه تصویری را به ما می‌دهد. بنابراین لیستی از بازیگرانی که فکر می‌کردیم برای این نقش مناسب هستند، تهیه کردیم و آنها را به دفتر دعوت کردیم. ساعت‌ها گفتگو کردیم و حتی سکانس خاصی را اجرا کردیم. همه بازیگران حرفه‌ای و متعهد به کارشان بودند و نهایت تلاش خود را به کار می‌بردند. سرانجام پس از بررسی‌های متعدد، تصمیم گرفتیم که شقایق تنگستانی نقش نگار را ایفا کند.
این کارگردان در پایان با اشاره به اهمیت انتخاب بازیگران عنوان کرد: در مورد همه نقش‌ها، وسواس زیادی وجود دارای بود. بازیگران یکی از مهم‌ترین ارکان فیلم هستند؛ مهم نیست که نقش کوتاه باشد یا بلند، اگر نقشی در فیلمنامه دیده شده هست پس اهمیت دارد و باید برای انتخاب بازیگرش با دقت عمل شود. من اعتقاد دارم که بدون داشتن بازیگران خوب، نامکان دارد داستانی تعریف کرد که با احساس و قلب مخاطب ارتباط برقرار کند. در واقع، بدون بازیگران خوب، فیلم خوبی نیز نخواهید دارای بود.
در فیلم کوتاه «تمارض» اسماعیل محرابی، شقایق تنگستانی و پیام اینالویی نقش‌های اصلی را ایفا کرده‌اند. سجاد میرسعید، آیدا افقی و سهراب کولیوند از دیگر بازیگران و نیز مسیحا گنجی‌فر و باران بهرامی نیز به‌عنوان بازیگران خردسال حضور دارند.
سایر عوامل این فیلم کوتاه عبارتند از یوسف وجدان‌دوست مجری طرح، ابوالفضل نباتی مدیر فیلمبرداری، فرامرز وجدان‌دوست برنامه‌ریز و دستیار اول کارگردان، مهدی یگانه مدیر صدابرداری، رویا ذوالفقاری طراح لباس، فرهاد احمدی طراح صحنه، نگین دراج طراح چهره‌پردازی، یاسر نظری مدیر تولید، سمیرا مسلمی منشی صحنه، سعید احدی دستیار اول فیلم‌بردار، میلاد قناتی نورپرداز، رز ارغوان عکاس، سهراب کولیوند مدیر تدارکات و پریا بیگدلی مشاور امور رسانه و اطلاع‌رسانی.
دیدگاه‌ها