به گزارش شبکه خبر، کتاب «تفسیر ساختار معنایی سوره یوسف (ع)»، تألیف سید سلمان صفوی، در ۲۱۵ صفحه توسط انتشارات سلمان آزاده با همکاری انتشارات آکادمی مطالعات ایرانی لندن در تهران و لندن منتشر گردید.
این تفسیر در ادامه تفاسیر ساختار معنایی سورههای حمد (قم، ۱۳۹۷)، بقره (تهران، ۱۳۹۹)، آل عمران (تهران، ۱۴۰۲) و نساء (تهران، ۱۴۰۳)، مائدة (۱۴۰۳)، انعام (۱۴۰۳) و اعراف (۱۴۰۴) هست که پیش از این توسط دکتر سید سلمان صفوی تألیف و منتشر شدهاند.
این پژوهش با بهرهگیری از روش «ساختار معنایی هرمنوتیکی»، از انسجام شگفتانگیز روایی-معنایی سوره یوسف از رهگذر «ساختار حلقوی» پرده برداری انجام میدهد. در این تحلیل، سوره یوسف نه فقط روایتی تاریخی، بلکه راهنمایی عرفانی شناخته خواهد گردید که سفر روح را از تاریکیهای چاه و زندان به فراخنای نورانی وزارت و وصال ترسیم انجام میدهد.
به گفته نویسنده «بررسی ایزوتوپیهای گوناگون از واژگانی، موضوعی، ارجاعی و مفهومی تا روایی، گفتمانی، مترادف و متضاد، عرفانی و بلاغی گواه آن هست که این سوره، زیباییهای ادبی خیرهکننده را با تعالیم اخلاقی و عرفانی درهم آمیخته هست. سوره یوسف در این کتاب به عنوان نمونهای شگفتانگیز از هنر روایتگری قرآن معرفی خواهد گردید. زیباییشناسی هنری این داستان با تحلیل عناصری چون تعلیق، نمادپردازی، گفتوگوی اثرگذار و شخصیتپردازی روان تبیین شده هست. این روایت، ساختاری کمنظیر از تلفیق هنرمندانه عناصری همچون توالی زمانی رویدادها، تعلیق و هیجان، گفتوگو، نمادپردازی، شخصیتپردازی، ساختار زمان و رمان در روایت و عاطفه را به نمایش میگذارد. در این داستان، واقعگرایی و نمادگرایی چنان در هم تنیده شده که جنبههای روانی و اخلاقی شخصیتها به شکلی برجسته و تأملبرانگیز نمود یافته هست. مضامین این سوره نظر به ساختار معناییاش حول محور توحید، عرفان، عمل صالح، اصالت قرآن، دعوت به پیروی از قرآن، نهضت انبیای الهی، عبرت از تاریخ و صفات مؤمنین میچرخد.»
در فصل اول کتاب، مؤلف به معرفی کلی سوره پرداخته و آیات مشهور و آیات اسماءالله الحسنی بیان شده هست. در فصل دوم، بندهای سوره یوسف براساس موضوع دستهبندی و ساختار معنایی آن تبیین شده هست. در ادامه نمودار روابط بین بخشهای سوره ترسیم شده هست. در فصل سوم، ایزوتوپیهای سوره که شامل ایزوتوپیهای واژگانی، موضوعی، ارجاعی، مفهومی، روایی، گفتمانی، مترادف و متضاد، مفاهیم کلیدی و مفاهیم عرفانی قرآنی هست، تحلیل شده هست. در فصل چهارم، گزیده احادیث متناظر با سوره یوسف نقل شده هست. در فصل پنجم، جلوههای هنری سوره یوسف با تمرکز بر سبک بیانی و فنون داستاننویسی قرآن تبیین شده و نقش آن در انتقال مفاهیم و تقویت ساختار معنایی و روایی سوره بررسی شده هست. در فصل پایانی نیز بیان شده هست که یوسف (ع) در تعامل خود با نظام سیاسی قدرت از الگوی اصلاح از درون پیروی کرده هست.

صفوی در بخشی از جمع بندی کتاب نوشته هست: «در این پژوهش، با روش «ساختار معنایی هرمنوتیکی» و با تمرکز بر چگونگی بیان و پیوند موضوعات اصلی سوره، ساختار معنایی آن مشخص و اثبات شده هست که این سوره علاوه بر انسجام روایی و ظاهری، انسجام معنایی نیز دارد. روابط بین بخشها از طریق تناسب همجواری و تناسب ترکیب حلقوی برقرار شده که با روش ساختار شناسی معنایی و رویکرد کلنگر قابل درک هست. با رویکر کلنگر از منظر تحلیل معنایی، سوره بر توحید، نبوت، تأویل، ریاضت نفس، صبر، عشق، بخشش و اصلاحات تمرکز دارد. سرنوشت اقوام پیشین را بهعنوان موعظه بیان انجام میدهد و مردم را به ایمان و انجام کارهای نیک تشویق انجام میدهد تا از هلاکت در امان بمانند و رضایت خداوند را جلب کنند….»
گفتنی هست؛ سید سلمان صفوی، دانش آموخته حوزه علمیه قم، دارای دکترای فلسفه و فوق دکترای فلسفه هنر از دانشگاه سواس لندن و برنده جایزه جهانی کتاب سال جمهوری اسلامی ایران با کتاب «ساختار معنایی مثنوی معنوی» هست.
علاقه مندان در ایران امکان داردند از طریق وبگاهwww. iranth. com و دانشجویان و پژوهشگران خارج از ایران نیز از طریق سایت «آکادمی مطالعات ایرانی لندن» این اثر را تهیه کنند.
دیدگاهها