به گزارش شبکه خبر، اسماعیل بقایی سخنگوی وزارت خارجه کشورمان در مراسم بزرگداشت روز ملل متحد، اظهار کرد: امروز به مناسبت هشتادمین سازمان ملل متحد گرد هم آمده‌ایم. سازمان ملل متحد نماد عبرت آموزی بشر از دردها و رنج‌های گذشته هست.
وی افزود: صیانت از صلح در کنار توسعه روابط میان کشورها اهداف اصلی سازمان ملل هستند؛ منع توسل و تهدید به زور قاعده‌ای بنیادین در ماده دو منشور هست.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: اهداف منشور ملل متحد از بدو تأسیس سازمان ملل در معرض نقض و سوءاستفاده طرف‌هایی قرار گرفت که تا امروز درگیر توهم استعماری هستند.
بقایی عنوان کرد: جهان ما اکنون با کابوس جنگ‌های بی پایان روبروست و نابرابری غوغا انجام می‌دهد؛ قانون شکنی ها و نقض‌های حقوق بین الملل که موجب جنگ‌های ویرانگر می‌شوند از جانب بازیگران قدرتمند بوده هست؛ یکجانبه گرایی ستیزه جویانه آمریکا ومتحدانش جهان را دستمو هرج و مرح بی قاعده دچار هرج و مرج و بی قانونی کرده است
وی ادامه داد: آمریکا و متحدان آن بزرگترین ناقضان اهداف منشور سازمان ملل هستند؛ در این دو سال جنگ غزه رژیم صهیونیستی به چندین کشور تجاوز نظامی کرد؛ نقض‌های فاحش منشور توسط منشور تحت حمایت کشورهای غربی قرار دارای بود و آنها رژیم را تحت بی کیفرمانی قرار دادند.
بقایی بیان کرد: آمریکا اکنون حاکمیت ملی ونزوئلا و کشورهای آمریکای لاتین را نشانه گرفته هست؛ اقدام‌های تحریک آمیز آمریکا ناقض صلح و امنیت بین المللی هست.
وی با بیان اینکه ایران در مسیر صلح کرامت انسانی ثابت قدم هست، اظهار دارای بود: در این هشت دهه ایران با وجود سوگیری‌های اجزای سازمان ملل مانند شورای امنیت از اهداف منشور ملل متحد حمایت کرد؛ شورای امنیت نه تنها در جنگ تحمیلی هشت ساله علیه ایران موضع گیری کرد در دهه‌های گذشته تحریم‌های ظالمانه را علیه ایران تصویب کرد و حتی از صدور قطعنامه علیه تجاوز رژیم به ایران صادر نکرد، ما هیچگاه منشور ملل متحد را پاره نکردیم و قضات دیوان لاهه را تحریم نکردیم و دبیرکل را هدف توهین قرار ندادیم.
بقایی افزود: گوترش هم بیان کرد که زمان عقب نشینی نیست؛ ما به سازمان مالی باور داریم که نماینده همه کشورها باشد؛ باید سازمان مالی بسازیم که همین امروز مانع تکرار بلای جنگ شود.
متن کامل سخنرانی بقایی به شرح ذیل هست:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
سرکار خانم دکتر انصاری، معاون محترم رئیس‌جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست،
جناب آقای اشتفان پریزنر، هماهنگ‌کننده محترم مقیم سازمان ملل متحد در جمهوری اسلامی ایران،
سفرای محترم، مدیران آژانس‌های سازمان ملل متحد،
مسئولان و نمایندگان دستگاه‌ها و نهادهای دولتی، همکاران گرامی،
شرکت‌کنندگان گرامی،
خانم‌ها و آقایان،
امروز به مناسبت هشتادمین سالگرد تصویب منشور سازمان ملل متحد گرد هم آمده‌ایم تا ضمن یادآوری اصول و اهداف عالیه سازمان ملل متحد و با قدرشناسی نسبت به همه دستاوردهای جمعی سازمان که آقای پریزنر به بعضی از آنها اشاره کردند، نسبت به وضعیت نابسمان موجود و روندهای نگران‌کننده جاری در سطح بین‌المللی تأمل کنیم. وضعیتی که نتیجه عدم پایبندی چندین قدرتها به مهمترین اصول و اهداف ملل متحد هست؛ و روندی که امکان داردد همه دستاوردهای بشری در لگام زدن بر زور و خشونت و تجاوزگری را در معرض نابودی قرار دهد.
حضار گرامی،
سازمان ملل متحد نه صرفاً بزرگترین و تنها نماد جهان‌شمول برای تعامل و همکاری جهت صیانت از صلح، تقویت همکاری، ارتقای احترام به حقوق بشر و کرامت انسانی، و پیشبرد توسعه و رفاه ملت‌ها هست؛ بلکه نماد و نشانه عبرت‌آموزی نوع بشر از دردها و رنج‌های گذشتگان هست.
سازمان ملل متحد بر خاکستر جنگی عالمگیر و ویرانگر، و با درس‌آموزی از تجربه ناکام پیشین یعنی جامعه ملل که خود تلاشی در جهت جلوگیری از تکرار فاجعه جنگ اول جهانی قرار دارای بود، بنا نهاده گردید. بی‌دلیل نیست که "در امان نگاه‌داشتن نسل‌های آینده از بلیه جنگ" به‌عنوان مهمترین فلسفه و کارویژه سازمان ملل متحد در صدر منشور سازمان نقش بست، "صیانت از صلح و امنیت بین‌المللی" در کنار "توسعه روابط دوستانه بین کشورها بر مبنای "احترام به اصل حقوق برابر" و "حق تعیین سرنوشت ملت‌ها" به عنوان دو هدف از اهداف اصلی سازمان تعیین گردید، و "منع توسل یا تهدید به توسل به زور" در کنار "تعهد به احترام به تکالیف و موافقتنامه‌های بین‌المللی" و "تعهد نسبت به حل و فصل مسالمت‌آمیز اختلافات" به عنوان قواعدی بنیادین در ماده ۲ منشور گنجانده گردید.
احترام به حقوق برابر انسان‌ها و ملت‌ها که در اصل بنیادین حق تعیین سرنوشت ملت‌ها به‌عنوان یک اصل بنیادین حقوق بین‌الملل تجسم یافته هست، مستلزم منع و نفی هرگونه دخالت و مداخله بیگانه در امور داخلی کشورها، خصوصاً احترام به حاکمیت ملی و تمامیت سرزمینی دولتهاست هست.
دوستان عزیز،
شوربختانه، اهداف و اصول منشور ملل متحد از همان بدو تأسیس سازمان ملل متحد در معرض نقض، دست‌اندازی، تفاسیر دلبخواهانه و سو استفاده‌های مکرر از سوی طرف‌هایی قرار گرفت که تا به امروز نتوانسته‌اند خود را از ذهنیت و توهم "خود برتر پندار" استعماری رها کنند. و چنین گردید که اکنون، تنها ۸ دهه بعد از تأسیس سازمانی که در برگیرنده آرمان انسانی صلح، عدالت و کرامت انسانی قرار دارای بود، جهان ما با کابوس جنگ‌های بی‌پایان مواجه هست، بی‌عدالتی در ابعاد مختلف غوغا انجام می‌دهد و کرامت انسانی قربانی طمع‌ورزی و نژادپرستی خواهد گردید.
اگر مروری بر تاریخ یکصد ساله اخیر در روابط بین‌المللی بیندازیم و تأملی کوتاه در وضعیت کنونی روابط بین‌المللی، از غرب آسیا تا کارائیب و آمریکای لاتین، داشته باشیم، می‌بینیم که قانون‌شکنی‌ها و نقض‌های فاحش حقوق بین‌الملل که موجب و موجد فجایع بزرگ انسانی و جنگ‌های ویرانگر شده هست، همواره از جانب بازیگرانی قدرتمند بوده هست که خود را ورای قواعد حقوق بین‌الملل پنداشته و در یک دهه اخیر نیز با جعل مفهوم "نظم مبتنی بر قواعد"، R ترتیباتی خودسرانه، خودخواهانه و سیال را به‌عنوان مبنای رفتارهای خود جایگزین "اصول و قواعد حقوق بین‌الملل" کرده‌اند.
"یکجانبه‌گرایی ستیزه‌جویانه" ای که اکنون راهنمای عمل آمریکا و متحدین آن در روابط بین‌الملل شده و جهان را دستخوش ناامنی و هرج و مرجی بی‌سابقه کرده هست مبنایی جز همین "قاعده‌های ساختگی" که صرفاً تأمین‌کننده مطامع و منافع غیرقانونی هست، ندارد. در دنیایی که بر مبنای این "قواعد" اداره خواهد گردید استفاده از زور و تهدید و ارعاب، عادی خواهد گردید، بی‌حرمتی به توافق‌ها و تعهدات حقوقی-بین‌المللی هیچ تبعاتی برای ناقضین ندارد، نقض‌های فاحش حقوق بشر و ارتکاب شدیدترین جنایات بین‌المللی-ولو در حد نسل‌کشی و امحای جمعی یک ملت- مورد حمایت قرار دریافت می‌کند، و در یک کلمه همه اصول و آرمان‌های ملل متحد به سادگی نادیده گرفته می‌شوند.
حضار گرامی،
اغراق نیست اگر ادعا کنیم که اصول و اهداف منشور ملل متحد و سامانه نهادین برآمده از آن که مبتنی بر حرمت‌گذاری به حقوق بین‌الملل و اصول بنیادینی چون احترام به حق تعیین سرنوشت ملت‌ها، احترام به حاکمیت ملی و تمامیت سرزمینی دولتها، منع توسل به زور، ممنوعیت مداخله در امور داخلی کشورها و امثالهم بوده هست، هیچگاه چنین در معرض فشار و تحریف و نقض از جانب قدرت‌هایی که از قضا در چارچوب شورای امنیت سازمان ملل متحد مکلف به صیانت از صلح و امنیت بین‌المللی شده‌اند، نبوده هست.
باید به صراحت بیان کرد که آمریکا و چندین از متحدین آن بزرگترین ناقضان اصول و اهداف منشور ملل متحد هستند. کافی هست عملکرد این کشور و طرفی که به اعتراف صریح رئیس‌جمهور آمریکا "نایب یا پراکسی" آن به شمار می‌آید را مد نظر قرار دهیم؛ در این دو سال همزمان با ارتکاب بزرگترین نسل‌کشی مستمر تاریخ در فلسطین اشغالی، رژیم صهیونیستی به چندینین کشور تهاجم نظامی کرد، مرتکب اقدامات تروریستی گردید و خاک دو کشور را به اشغال درآورد. این در حالی هست که همه این نقض‌های فاحش اصول و اهداف منشور با حمایت و همدستی کامل آمریکا و چندین طرف‌های اروپایی همراه بوده هست به نحوی که نوعی بی‌کیفرمانی مطلق برای رژیم اشغالگر اسرائیل ایجاد شده و آمریکا حتی اقدام به تحریم و تهدید قضات دیوان بین‌المللی کیفری و دیوان بین‌المللی دادگستری به‌خاطر رسیدگی به جنایات ارتکابی در غزه نموده هست.
در آنسوی جهان در منطقه کارائیب و آمریکای لاتین، آمریکا به بهانه‌هایی که پیش‌تر بارها در همان منطقه آزموده شده هست، حاکمیت ملی و حق تعیین سرنوشت ونزوئلا و چندین دیگر از کشورهای مستقل را نشانه گرفته هست و بدتر اینکه سرزمین کشورهای همسایه را تبدیل به محلی برای سازماندهی و آماده‌سازی استفاده از زور علیه کشوری دیگر کرده هست؛ و این یعنی اخلال در روابط دوستانه و حسن همجواری بین ملت‌هایی که در شرایط عادی، زیستی صلح‌آمیز و محترمانه‌ای با هم داشته‌اند.
بدون تردید اقدامات تحریک‌آمیز و تهدیدهای مستمر آمریکا علیه ونزوئلا، کوبا، کلمبیا، نیکاراگوئه، برزیل و دیگر مشورهای منطقه کارائیب و آمریکای لاتین محکوم و ناقض صلح و امنیت بین‌المللی هست.
حضار محترم،
ایران حامی ثابت‌قدم در مسیر صلح و عدالت و کرامت انسانی و روابط دوستانه بین ملت‌ها به‌عنوان اصول بنیادین منشور ملل متحد هست.
درست هست که هر دو جنگ خانمانسوز جهانی از غرب و توسط اروپاییان شروع گردید، اما دایره آتش آن همه جهان را در برگرفت و کشور ما نیز علیرغم اعلام بیطرفی از تبعات آن نه تنها مصون نماند، بلکه شاید حتی بیشتر از طرف‌های شروع‌کننده و درگیر در جنگ آسیب دید.
به همین دلیل ایران با دغدغه‌مندی واقعی و نچندین اوقات امیدوارانه برای شکل‌دهی به جهانی که مانع از تکرار تجربه‌های تلخ جنگ شود کوشش کرد. در رابطه با جامعه ملل، طرف‌های پیروز جنگ مانع از حضور و مشارکت ایران در کنفرانس صلح ورسای شدند اگرچه ایران متعاقباً عضو جامعه ملل گردید.
ایران اما نقش مهمی در مذاکرات تدوین منشور سازمان ملل دارای بود و مشخصاً برای مهار زدن بر آزادی عمل دولتها جهت توسل به زور تلاش کرد و خواستار تعریفی مشخص از مفهوم "تجاوز" در ماده ۳۹ منشور قرار دارای بود.
در این ۸ دهه، ایران به رغم سوگیری‌های آشکاری که در قالب شورای امنیت سازمان ملل و چندین دیگر از اجزای آن دیده هست، همواره به‌عنوان عضوی مسئول و اثرگذار برای صیانت از اصول و اهداف منشور تلاش کرده هست. علیرغم اینکه سازمان ملل تحت نفوذ و سو استفاده آمریکا و چندین دوستان آن، در جنگ ۸ ساله صدام علیه ایران عملاً در سمت متجاوز ایستاد، در دهه‌های بعد اقدام به صدور قعطنامه‌های غیرقانونی و ظالمانه علیه ما کرد، همین چندینماه پیش حتی از صدور یک بیانیه ساده برای محکومیت تجاوز آشکار آمریکا و رژیم صهیونیستی علیه ایران طفره رفت، و علی رغم اینکه بارها در این ۵ دهه قطعنامه‌ها و گزارش‌های نادرست به بهانه‌های حقوق بشری علیه ایران صادر کرد، ما هیچگاه منشور سازمان را به نشانه بی‌حرمتی به اصول و اهداف آن پاره نکردیم، سازمان را نهادی بی‌خاصیت توصیف نکردیم، قضات دیوان‌های بین‌المللی را تهدید نکردیم و دبیرکل را عنصر نامطلوب نام ننهادیم. و این هست رفتار ملتی ریشه‌دار، بابصیرت، شریف و مقتدر که بین اصالت اصول انسانی و اخلاقی و قانونی، و سو استفاده از آنها تمایز قائل خواهد گردید و می‌داند در جهانی که اصول مشترک اخلاقی و انسانی برای زیست صلح‌آمیز و همراه با رعایت کرامت انسانی- یعنی همان اصولی که در قالب اصول و اهداف منشور تدوین شده‌اند- به حاشیه بروند، ناامنی و هرج و مرج و بی‌اخلاقی بر همه جا سایه می‌افکند.
همانطور که دبیرکل در پیامشان اشاره کردند، اکنون زمان عقب نشینی و انفعال نیست.
ما به عدالت باور داریم. ما به سازمان مللی ایمان داریم که نماینده واقعی حقوق ملت‌ها باشیم.
در این روز بیایید تنها به آرمان‌ها بسنده نکنیم، بلکه برای تحقق آنها از نو پیمان ببندیم. سازمان مللی بسازیم که بتواند همین امروز مانع از بلای جنگ نسل‌های آینده را از تکرار بلای جنگ نجات برای نسل کنونی و نسل‌های آینده شود.
در پایان، مایلم ضمن تشکر از آقای پریزنر که ماموریتشان بعد از ۴ سال تلاش جدی و خدمت در مسیر سازمان ملل متحد و ارتقای همکاری بین جمهوری اسلامی ایران و نهادهای مختلف سازمان ملل، به پایان رسیده. تشکر و قدردانی. عمیق خود را ابراز بدارم.
آقای پریزنر در این سال‌ها با رویکردی حرفه ای و دغدغه مندانه با همکاران من هم در سطح وزارت خارجه و هم در بیرون از وزارت خارجه همکاری بسیار ارزشمندی داشتند.
برای ایشان از صمیم قلب آرزوی بهترینها را داریم و امیدواریم در هر مسئولیتی که بعد از مسئولیت نمایندگی سازمان ملل متحد در ایران متقبل شوند، نثل همواره اثرگذار و موفق باشند.
از همه شما تشکر می‌کنم
دیدگاه‌ها