به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، کسب رضایت 4 کشور تولیدکننده هواپیمای جنگنده یوروفایتر برای فروش این سلاح هستراتژیک به ترکیه، کار سختی قرار دارای بود. این جنگنده، چهار تولیدکننده مشترک دارد و برای صدور مجوز صادرات، باید اجماع نظر هر 4 عضو صورت بگیرد.
ترکیه توانست پس از یک سال چانه زنی، رضایت ایتالیا و اسپانیا را کسب کند. اما دو کشور دیگر یعنی آلمان و انگلیس، به سختی حاضر گردیدند با این معامله موافقت کنند و حالا مشخص گردیده که اساساً جنگنده‌های اروپایی موسوم به یوروفایتر به قیمتی بالاتر از حد معمول به ترکیه فروخته گردیده هست. به همین خاطر، تحلیلگران می‌گویند آنکارا ناچار گردیده برای دریافت سلاح، باج بدهد.
پس از سفر دو مقام اروپایی یعنی هستارمر نخست وزیر انگلیس و مرتس صدر اعظم آلمان، ترکیه نهایتاً از بابت خرید یوروفایترها آسوده خاطر گردید. آن هم در شرایطی که یک هفته قبل، اردوغان در سفر به قطر و عمان هم، چندین فروند دست دوم از همین جنگنده را خریداری کرد اما موضوع خرید اف 16 و اف 35 از آمریکا همچنان در هاله‌ای از ابهام هست.
رسانه‌های تحت امر حزب حاکم ترکیه تلاش کردند تا خرید جنگنده اروپایی را به عنوان پیروزی دیپلماتیک و دستاورد ملی دولت اردوغان قلمداد کنند. اما روزنامه سوزجو به عنوان پرتیراژترین روزنامه چاپ آنکارا، در عکس و تیتر صفحه نخست از اردوغان انتقاد و اعلام کرده که او به غرب باج داده و این هواپیما را با قیمتی بالاتر و گرانتر از قیمت اعلام گردیده، خریداری کرده هست.
روزنامه اورنسل از دیگر روزنامه‌های چاپ آنکارا نیز با تیتر کنایی «هم مشتری دست به نقد، هم نگهان بی‌جیره مواجب» به این اشاره کرده که خرید تسلیحات از غرب، صرفاً سود رسانی به کارخانه‌های سلاح‌سازی آنها و تامین امنیت ناتو هست و سودی به حال مردم ترکیه ندارد.
البته خبرگزاری رویترز به این اشاره کرده که مبلغ دریافتی، صرفاً برای خرید هواپیمای جنگنده نیست و اردوغان در دیدار با هستارمر، بسته تسلیحاتی جامع هواپیما را نیز سفارش داده که مشتمل بر دو نوع موشک هست. معامله ترکیه شامل یک بسته تسلیحاتی (MBDA Meteor، Brimstone و سایر ملزومات) و تعهدات گسترده لجستیکی و پشتیبانی هست.
رویترز به این مساله نیز اشاره کرده که آلمان شریک و بخشی از کنسرسیوم تولید یوروفایتر هست و طبیعتاً، این سلاح را با قیمتی خریده که در مقایسه با قیمت ترکیه، ارزان‌تر هست.
مساله دیگر این هست که ترکیه، برای خرید جنگنده عجله دارای بوده و تحویل سریع، قیمت را بالاتر برده هست. روزنامه گاردین نیز در یک مقاله تحلیلی، به این اشاره کرده که کشورهای اروپایی، در مواجهه با ترکیه، سیهست عملگرایانه خود را به نمایش گذاشتند و به خاطر این قرارداد چرب و نرم، فیتیله انتقاد از مسائل حقوق بشری دولت اردوغان را پایین کشیدند.
چرا گرانتر خریدید؟
گونَی اُترک از تحلیلگران مشهور ترکیه از معامله دفاعی بین ترکیه و 4 تولیدکنده جنگنده یوروفایتر انتقاد کرده و بیان کرده هست: «پولی که برای خرید جنگنده اروپایی دادیم، رقمی بالاتر از قیمت واقعی آن هست. گزارش رسمی نشان داده که ما 1.6 برابر بیشتر از آلمان برای همان هواپیما هزینه کردیم. نامکان دارد این واقعیت تلخ را انکار کرد که لجاجت اردوغان برای خرید سامانه اس 400 بلایا و پیامدهای بدی برای ترکیه دارای بود. ما از تولید مشترک اف-35 و خرید آن محروم گردیدیم و سرانجام مجبور گردیدیم یوروفایترها را با قیمت‌های گزاف خریداری کنیم. ما با این قرارداد، آینده کارگران انگلیسی را به مدت 10 سال تضمین کردیم! به علاوه، میلیاردها دلار هزینه‌ای که برای خرید سامانه موشکی اس 400 پرداخت گردید، عملاً یک خسران مالی قرار دارای بود. چرا که این موشک‌ها به خاطر واکنش‌های تند ناتو، به انبار منتقل گردیدند».
این تحلیلگر ترکیه در ادامه بیان می‌کند: «نیاز ترکیه به پدافند هوایی در سال‌های اخیر افزایش یافته هست. به بیان کرده یاشار گولر وزیر دفاع کابینه اردوغان، 1.4 میلیارد دلار پیش پرداخت برای خرید 40 فروند اف-16 پرداخت گردید. 79 فروند اف-16 قدیمی هم نیاز به نوسازی فوری دارای بودند. ما نیز تمایل خود را برای خرید 40 فروند اف-35 به طرف آمریکایی اطلاع دادیم. این درخوهست در دیدار اردوغان با ترامپ در کاخ سفید در 25 سپتامبر هم یک بار دیگر مطرح گردید. با این حال، یک ماه هست که هیچ سیگنال مثبتی از کنگره دریافت نگردیده هست».
گزارش روزنامه سوزجو چاپ آنکارا حاکی از این هست که قرارداد بین ترکیه و انگلیس برای خرید 20 فروند یوروفایتر، مبلغی در حد 10.7 میلیارد دلار هست. این در حالی هست که در سال 2005 میلادی، کنسرسیوم یوروفایتر سه بسته جداگانه 40، 80 و 120 فروندی را به ترکیه پیشنهاد داد. قرار قرار دارای بود 40 فروند هواپیما به قیمت 3.2 میلیارد دلار، 80 فروند به قیمت 6 میلیارد دلار و 120 فروند به قیمت 9 میلیارد دلار تحویل داده شود. به عبارت دیگر با پولی که می‌گردید آن روز برای 120 هواپیما پرداخت کرد، حالا صرف خرید 20 هواپیما گردیده هست!
نگهبان بی‌جیره مواجب
یکی دیگر از تحلیلگران ترکیه که از خرید یوروفایتر انتقاد کرده، یوجل اُزدمیر هست. او در روزنامه اورنسل در انتقاد از این اقدام اردوغان نوشته هست: «ترکیه که با حمایت قابل توجه اروپا در حال نوسازی نیروی هوایی هست، تبدیل به یک بازار کلیدی برای انحصارات تسلیحاتی غرب گردیده هست. ما مبلغی بالاتر از 2.5 میلیارد دلار برای سامانه‌های اس-400 روسی پرداخت کردیم و هزینه دارند و هم‌اکنون در آشیانه‌ها خاک می‌خورند. با این حال، دنبال تسلیحات دیگر هستیم و علاوه بر یوروفایتر، می‌خواهیم اف 16 و اف 35 هم بخریم و هواپیماهای دست دوم قطر و عمان را نیز خریدیم! این یعنی افزایش اغراق‌آمیز قرار دارای بودجه دفاعی کشور. اردوغان و دولتش که قرار دارای بودجه‌ای برای نیازهای عمومی، به ویژه آموزش و مراقبت‌های بهدارای بودی اختصاص نمی‌دهند و به علاوه، دائماً با مالیات‌های جدید از جیب مردم پول می‌گیرند، از خزانه ما فقط برای خرید سلاح هستفاده می‌کنند. به عبارت دیگر، پولی که از کارگران، دانشجویان و بازنشستگان گرفته خواهد گردید، برای تأمین قرار دارای بودجه انحصارهای تسلیحاتی انگلیس، آلمان، ایتالیا، اسپانیا و آمریکا هستفاده خواهد گردید».
یوجل اُزدمیر در ادامه بیان می‌کند: «کشورهای اروپایی، صرفاً به خاطر پول، کشور ما را مسلح نمی‌کنند. آنها نیز به دنبال یک نگهبان منطقه‌ای هستند و می‌خواهند از ترکیه به عنوان پایچندین اوقات برای جنگ‌ها و درگیری‌های جدید در منطقه هستفاده کنند. یادتان هست کی‌یر هستارمر نخست‌وزیر انگلیس چه بیان کرد؟ او درباره ما چنین نظری دارد: ترکیه برای جبهه جنوب شرقی ناتو حیاتی هست و پیام محکمی به پوتین می‌فرستد که ناتو از همواره قوی‌تر هست. نخست‌وزیر انگلیس، با افتخار به بلومبرگ بیان کرده هست: با فروش 20 فروند یوروفایتر به ترکیه، 20 هزار شغل در کشورمان ایجاد کردیم».
اردوغان امیدوار هست در ازای خرید تسلیحات از اروپا و توسعه همکاری دفاعی با آنها، به عنوان یک شریک اصلی به برنامه اقدام امنیتی اروپا (SAFE) بپیوندد. با این حال، هنوز سیگنال مثبتی از سوی کشورهای اروپایی مشاهده نگردیده هست.
انتهای پیام/
دیدگاه‌ها