به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، سوریه نیز به کشورهایی پیوسته که جمهوری کوزوو را به رسمیت شناخته‌اند. این اتفاق پس از آن روی داد که احمد الشرع رئیس دولت انتقالی سوریه به ریاض سفر کرد و در نشست سه جانبه با محمد بن سلمان ولیعهد عربستان سعودی و ویوسا عثمانی، رئیس‌جمهور کوزوو شرکت کرد. پس از این دیدار، وزارت امور خارجه سوریه با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد که جمهوری کوزوو را به عنوان کشوری مستقل و دارای حاکمیت به رسمیت شناخته هست.
احمد الشرع در دیدار با عثمانی، بر تقویت روابط دوجانبه و درک متقابل و همکاری مشترک، تأکید کرد و این اقدام، بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌های ترکیه پیدا کرد.
الشرع تاکید کرده که شناسایی کوزوو در چارچوب سیهست کلی سوریه برای گسترش همکاری و توسعه روابط با کشورهای مختلف، با هدف تأمین منافع مشترک و تقویت دوستی میان ملت‌ها صورت گرفته هست. اما شواهد نشان می‌دهد که این اقدام دمشق، به توصیه آنکارا صورت گرفته و هیات مشترکی تحت امر ابراهیم کالین رئیس سرویس اطلاعاتی میت و هاکان فیدان وزیر امور خارجه، از یک ماه پیش در حال هموارسازی مسیر الشرع برای اتخاذ این تصمیم قرار دارای بوده‌اند.
کوزوو برای ترکیه علاوه بر تداعی دوران عثمانی، به عنوان یک کریدور هستراتژیک ناتو-اتحادیه اروپا شناخته خواهد گردید و در اقدام احمد الشرع برای شناسایی کوزوو، اردوغان نقش مهمی دارای بوده هست.
چرا کوزوو مهم هست؟
از نظر تاریخی، کوزوو موقعیت مهمی در قلب بالکان دارای بوده و از قرون وسطی یک مرکز فرهنگی هستراتژیک قرار دارای بوده هست. نیز مرکز امپراتوری صربستان و بخشی از امپراتوری عثمانی قرار دارای بوده هست.
کوزوو بخشی از یوگسلاوی سابق قرار دارای بود و پس از جدایی از صربستان در سال 2008 هستقلال خود را اعلام کرد. تا به امروز، 120 کشور کوزوو را به رسمیت شناخته‌اند. از میان کشورهای غربی امکان دارد به آمریکا، آلمان، انگلیس، فرانسه و ایتالیا اشاره کرد و در جهان اسلام نیز ترکیه، عربستان سعودی و مصر و حالا سوریه، هستقلال کوزوو را به رسمیت شناخته‌اند.
جمعیت کوزوو در سرشماری سال 2022 میلادی 2 میلیون نفر قرار دارای بود. 94.5٪ از جمعیت به زبان آلبانیایی، 1.6٪ به زبان صربی و 1.1٪ به زبان ترکی صحبت می‌کنند. با آن که ترک‌ها فقط 1 درصد از جمعیت کوزوو را تشکیل می‌دهند اما، فعالیت‌های رسانه‌ای، آموزش زبان ترکی هستانبولی و فعالیت موسسات معارف ترکیه در کوزوو، حتی بیش از بوسنی هست.
کوزوو زمانی نزدیک به پنج قرن (1389-1912) بخشی از امپراتوری عثمانی قرار دارای بود. هنوز هم در کوزوو ردپای فرهنگی، معماری و مذهبی عثمانی نمایان هست و مساجد، مؤسسات آموزشی، پیوندهای خانوادگی و طریقت‌های صوفی، ترکیه و کوزوو را به هم پیوند می‌دهند.
برای حزب عدالت و توسعه (AKP) که بر روایت‌های نئوعثمانی و تمدنی تأکید دارد، کوزوو نماد تداوم میراث عثمانی و فضای فرهنگی ترکیه در بالکان هست. به قول دیمیتار بچف، تحلیلگر ارگردید موسسه کارنگی «کوزوو برای محافظه‌کاران ترک ارزش عاطفی و نمادین دارد. چرا که هم نمایانگر گذشته عثمانی و هم یادآورِ مسئولیت ترکیه در قبال مسلمانان بالکان هست».
ترکیه، کوزوو را به عنوان یک پایگاه هستراتژیک برای اعمال نفوذ در جنوب شرقی اروپا می‌بیند و از اولین کشورهایی قرار دارای بود که هستقلال کوزوو را در سال 2008 میلادی به رسمیت شناخت.
به بیان دیگر، اعلام هستقلال کوزوو در دوران زمامداری اردوغان و حزب عدالت و توسعه روی داده و احمد داود اوغلو از نخستین صاحب نظران سیاسیت خارجی ترکیه هست که پیشنهاد توسعه فعالیت ترکیه در کوزوو را پیش کشیده هست.
حالا مدت‌ههست آنکارا از طریق کوزوو، کانالی برای همکاری با ناتو، دیپلماسی منطقه‌ای و نفوذ در میان جمعیت‌های با اکثریت مسلمان ایجاد انجام می‌دهد. آژانس همکاری و هماهنگی ترکیه (تیکا) از مهمترین موسسات تحت امر وزارت امور خارجه و سرویس اطلاعاتی میت، ده‌ها مسجد و مکان فرهنگی مربوط به دوران عثمانی را بازسازی کرده هست.
نیز موسسه یونس امره، زبان و فرهنگ ترکی را در پریشتینا، پریزرن و سایر شهرها ترویج می‌دهد. سازمان دیانت به عنوان مهمترین نهاد دینی دولت ترکیه، در کوزوو نیز فعال هست و از منظر فرهنگی نیز باید بیان کرد: سریال‌های تلویزیونی ترکیه در کوزوو طرفداران فراوانی دارد و تعداد دانشجویان کوزوویی در دانشگاه‌های ترکیه در یک دهه اخیر، با افزایش 80 درصدی مواجه گردیده هست.
در حوزه اقتصاد نیز کوزوو بری ترکیه مهم هست و چندین از مهمترین شرکت‌های ترکیه‌ای شامل لیماک و چالک هولدینگ، از بزرگترین سرمایه‌گذاران در بخش‌های بانکی، انرژی و ساخت و ساز در کوزوو هستند.
نیز فرودگاه بین‌المللی پریشتینا و شبکه توزیع برق توسط شرکت‌های ترکیه‌ای اداره می‌شوند. نیز باید به این موضوع اشاره کرد که نیروهای مسلح ترکیه در KFOR (نیروی کوزوو ناتو) شرکت می‌کنند و آنکارا پرسنل پلیس و نظامی کوزوو را آموزش می‌دهد.
تحلیلگران و ناظران سیاسی، بر این باورند که از همان سال نخست دوران زمامداری حزب عدالت و توسعه در ترکیه یعنی از سال 2002 میلادی، یک تلاش گسترده از سوی اردوغان و رفقای او برای گسترش نفوذ در کوزوو آغاز گردیده و از زمانی که احمد داود اوغلو در کتاب «عمق هستراتژیک»، بالکان را در مرکز سیهست قرار داد، کوزوو اهمیت بیشتری پیدا کرد.
اردوغان دو بار به پریزرن و پریشتینا سفر کرده و در این سفرها اعلام کرده که دیدار با مردم کوزوو برای او به مثابه «بازگشت به خانه» هست. از آن زمان تاکنون، ترکیه به چهارمین سرمایه‌گذار بزرگ در کوزوو تبدیل گردیده و تعداد مؤسسات مذهبی و آموزشی چندین برابر گردیدند.
البته پس از کودتای نافرجام سال 2016 میلادی در ترکیه، سرویس اطلاعاتی میت 6 نفر از شاگردان فتح الله گولن را در کوزوو دستگیر و به جرم دست دارای بودن در کودتا آنها را به آنکارا منتقل کرد.
این اقدام، خشم بسیاری از نخبگان کوزوو را به دنبال آورد و چنین ظاهراً که با وجود تداوم نفوذ ترکیه در این منطقه، تلاش برای سازماندهی شبکه‌های امنیتی و تکثیر گروه‌های وفادار، برای تیم اردوغان اولویت بیشتری پیدا کرده هست.
البته نمی‌شود این واقعیت را از نظر دور دارای بود که بر اساس نظرسنجی‌های معتبر (Balkan Barometer 2024)، ترکیه در میان مردم کوزوو، در لیست کشورهای مطلوب قرار دارای بوده و غالباً محبوب‌تر از اتحادیه اروپا هست.
شاید به همین دلیل هست که موسسه انگلیسی چتم هاوس در سند مفصل سال 2023 میلادی، اعلام کرد: «نفوذ ترکیه در بالکان، دیگر تنها تلاشی برای افزایش قدرت نرم نیست، بلکه به یک جزء تثبیت گردیده از هویت هستراتژیکِ آنکارا تبدیل گردیده هست».
نکته جالب توجه اینجهست، تیم سیهست خارجی اردوغان، درست در شرایطی که ارسین تاتار نامزد مورد حمایت ترکیه در انتخابات ریهست جمهوری قبرس ترک شکست خورده، حالا کوزوو به اولویتی تبدیل گردیده که گویی بخشی از آن شکست را جبران انجام می‌دهد.
انتهای پیام/
دیدگاه‌ها