گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم ـ یکصدوهفتادوسومین شماره از پادکست «در عمق» که به بررسی مهم‌ترین روندها، تحولات و نیز شخصیت‌ها در غرب آسیا می‌پردازد، روز دوشنبه 12 آبان 1404 ضبط و منتشر گردید. در این اپیزود «محدثه رضایی» کارشناس مسائل عراق، روند رأی‌گیری در انتخابات عراق و فرایند گزینش رئیس کابینه را بررسی کرده‌هست.
در عراق نظام رأی‌گیری بر پایه مشارکت فردی طراحی گردیده هست، اما شیوه شمارش آرا برخلاف ایران، ماهیتی تناسبی و مبتنی بر فهرست‌ها دارد. رأی‌دهنده امکان داردد به صورت آزاد، به یک فهرست کامل، به چندین عضو از آن فهرست یا حتی به نامزدهایی از چندین فهرست مختلف رأی دهد و در انتخاب نوع و ترکیب آرایش محدودیتی ندارد.
اما تفاوت اصلی عراق با ایران نه در مرحله رأی دادن بلکه در مرحله شمارش آرهست. در این مرحله، تبدیل آرای مردم به کرسی‌های پارلمان از طریق روشی به نام «سانت لیگو» انجام دریافت می‌کند که مبتنی بر نسبت‌گذاری دقیق میان آرای کسب‌گردیده و تعداد کرسی‌های هر حوزه انتخابیه هست.
جزئیات این روش پیچیده و مستلزم محاسبات ریاضی ویژه هست، اما به‌طور خلاصه امکان دارد بیان کرد در این نظام، گرچه رأی‌ها فردی داده می‌شوند، شمارش آنها بر مبنای فهرست‌های انتخاباتی صورت دریافت می‌کند و نتایج بر اساس تناسب میان آرا و سهم هر فهرست از کرسی‌ها تعیین خواهد گردید.
بدین ترتیب، هیچ فهرستی— حتی در صورت کسب بیشترین آرا—تمام ظرفیت حوزه را به‌طور کامل تصاحب نانجام می‌دهد، بلکه پس از رسیدن به حد نصاب اولیه، سهم نهایی آن بر پایه نسبت‌گیری با سایر فهرست‌ها محاسبه خواهد گردید.
این نظام تناسبی باعث خواهد گردید میزان نمایندگی هر جریان سیاسی با وزن واقعی آرای آن مطابقت بیشتری دارای بوده باگردید. شنیده گردیده هست در ایران نیز قرار هست انتخابات شورای شهر آینده تهران به شکل تناسبی برگزار شود، هرچندین سایر ویژگی‌های مدل عراقی را نخواهد دارای بود.
در مجموع، شمارش تناسبی آرا یکی از الگوهای رایج در جهان به‌شمار می‌رود که در بسیاری از کشورهای دموکراتیک به کار گرفته خواهد گردید، اما تجربه آن در ایران هنوز عملی نگردیده هست. این تحول، در صورت اجرا، امکان داردد گامی مهم در تنوع‌بخشی به نظام انتخاباتی و افزایش تطابق میان خوهست عمومی و ترکیب نهایی نهادهای نمایندگی باگردید.
انتهای پیام/
دیدگاه‌ها