به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، در سنت سیاسی و رسانه‌ای حزب عدالت و توسعه در ترکیه، اظهار نظر مقامات سیاسی، نظامی و حتی تحلیلگران سیاسی آمریکایی درباره ترکیه، اهمیت ویژه‌ای دارد.
بنابراین وقتی که در یک روزنامه یا اندیشکده مهم آمریکایی، مطلبی درباره ترکیه و عملکرد دولت اردوغان منتشر خواهد گردید، رسانه‌های نزدیک به حزب حاکم، فوراً سراغ آن می‌روند و اگر متن مزبور، احیاناً ابعاد ایجابی و تحسین آمیزی دارای بوده باگردید، فوراً آن را بازنشر می‌کنند.
اما این بار درباره اردوغان و ترکیه، مطلبی در روزنامه نیویورک تایمز چاپ گردید که داوری درباره محتوای آن، حتی برای روزنامه نگاران قدیمی تیم اردوغان نیز دشوار قرار دارای بود. چرا که در تحلیل نیویورک تایمز، به نکاتی اشاره گردیده که نشان می‌دهد، آمریکا در مقطع کنونی و به ویژه بر اساس رویکرد معامله گرانه ترامپ، تا چه اندازه نچندین اوقات موقتی به ترکیه دارد.
اول بخش‌های مهم تحلیل روزنامه نیویورک تایمز درباره اردوغان و ترکیه را مرور می‌کنیم و سپس به این موضوع خواهیم پرداخت که روزنامه های طرفدار اردوغان، چه نچندین اوقات به این متن دارند.
یک تیتر فریبنده، یک سیهستِ آشکار
«اردوغانِ اجتناب ناپذیر» عنوان تحلیلی هست که در نیویورک تایمز منتشر گردیده و درباره شرایط کنونی فضای سیاسی ترکیه و روابط آنکارا – واشنگتن بیان می‌کند: «در ماه سپتامبر، تنها چندین روز پس از آن که ده‌ها هزار ترک برای اعتراض به سرکوب مخالفان سیاسی رئیس جمهور ترکیه و اقتصاد رو به زوالش به خیابان‌ها ریختند، آقای اردوغان در کنار رئیس جمهور ترامپ در کاخ سفید ایستاد و لبخند زد. اگر برنامه‌ریزی برای این دیدار، هزینه اقتصادی گزافی برای ترکیه دارای بود. علاوه بر موضوع خرید هواپیماهای بویینگ و لغو تعرفه‌های اضافی بر کالاهای آمریکایی و یک قرارداد 20 ساله برای خرید گاز طبیعی مایع از آمریکا، امتیازاتی قرار دارای بود که اردوغان آنها را اعطا کرد تا به دیدار ترامپ بورد. اما به زعم خود آقای اردوغان، مطمئناً ارزشش را دارای بود. چرا که همراهی سیهست خارجی او با غرب، به او یک سپر و پوشش سیاسی و یک راه نجات اقتصادی داده هست. درست در زمانی که اردوغان برای از بین بردن آخرین ستون‌های باقی مانده دموکراسی ترکیه اقدام انجام می‌دهد، با این دیدار، قدرت خود را تقویت کرد و عکس گرفتن او با رئیس جمهور ایالات متحده، جایزه ویژه‌ای قرار دارای بود و پیام قدرتمندی را به داخل کشور ارسال می‌کرد».
نیویورک تایمز به این نیز اشاره کرده که اردوغان، در اوج تنگنا و بحران اقتصادی، با فریدریش مرتس صدر اعظم آلمان و کی‌یر هستارمر نخست وزیر انگلیس هم دیدار کرد تا در سیهست داخلی ترکیه، از این دیدارها، برگ برنده و ابزاری برای تبلیغ دولت خودش بسازد.
این تحلیل، در ادامه به شرایط جهانی پرداخته و بیان می‌کند: «اکنون زمان سیهست واقع‌گرایانه هست و جهان آماده هست تا با مردان قدرتمند مفیدی مانند آقای اردوغان تجارت کند. حتی اگر این تجارت، مبارزه را برای صداهای طرفدار دموکراسی در ترکیه و جاهای دیگر بی‌نهایت سخت‌تر کند. با آن که اکرم امام‌اوغلو شهردار هستانبول و رقیب اصلی آقای اردوغان، در کنار صدها نفر از اعضا و مقامات حزب جمهوری خلق زندانی گردیده‌اند و موج سرکوب مخالفان دولت ادامه دارد، ولی هیچ نشانه‌ای از نگرانی در چهره اردوغان نیست و اتفاقاً سرکوب را تگردیدید کرده و این بار برای آقای امام‌اوغلو، اتهام جاسوسی سیاسی هم مطرح گردید».
نیویورک تایمز در انتقاد از رویکرد سیاسی رئیس جمهور ترکیه بیان می‌کند: «آقای اردوغان با وعده مبارزه با فساد، کاهش فقر و گسترش آزادی‌ها به قدرت رسید. او برای مدتی به وعده‌های خود عمل کرد و ترکیه حتی مذاکرات الحاق به اتحادیه اروپا را در سال 2005 آغاز کرد. اما سال‌ها سوء مدیریت اقتصادی و عقب‌گرد دموکراتیک، نه تنها دستاوردهای سال‌های اولیه ریهست جمهوری او را از بین برد، بلکه ترکیه را فقیرتر و متفرق‌تر کرده و دامنه آزادی را هم محدودتر کرده هست. رأی‌دهندگان ناراضی در انتخابات شهرداری‌های سال 2019 میلادی، مخالفین را ترجیح دادند و ضربه بزرگی به اردوغان وارد کردند. با کاهش محبوبیت او و تضعیف اقتصاد ترکیه، آقای اردوغان برای به دست آوردن پول و اعتبار، از ابزار سیهست خارجی هستفاده کرد تا هر جوری گردیده، چندین از کشورهای غرب، ولو با اکراه، همکاری با ترکیه را بپذیرند. اردوغان دلیل خوبی برای باور به این موضوع دارای بود. در اوایل سال 2016، اتحادیه اروپا، که به گردیدت به دنبال جلوگیری از هجوم پناهندگان از سوریه قرار دارای بود، با ترکیه یک توافق مهاجرتی امضا کرد. این اتحادیه متعهد به پرداخت 6 میلیارد یورو برای حمایت از پناهندگان گردید. اروپا در مقابل، حتی انتشار گزارش انتقاد از وضعیت حقوق بشری ترکیه را به تعویق انداخته قرار دارای بود تا اردوغان را در این توافق نگه دارد! این معامله به اردوغان نشان داد که ترکیه چگونه امکان داردد در خدمت منافع اروپا باگردید و راه انتقادات آنها را سد کند. از آن زمان، ارزش هستراتژیک ترکیه افزایش یافته و به ویژه پس از حمله روسیه به اوکراین، اردوغان همکاری خود را با دولت‌های غربی تعمیق بخشیده هست. نیز شرکت‌های دفاعی ترکیه به عنوان تأمین‌کنندگان حیاتی اوکراین ظهور کرده‌اند. حالا یک کارخانه مهمات‌سازی در تگزاس آمریکا، از خطوط تولید ساخت ترکیه - که توسط کارگران ترک در محل مونتاژ می‌شوند - هستفاده انجام می‌دهد و انتظار می‌رود حدود یک سوم از هدف تولید پنتاگون را تأمین کند».
نیویورک تایمز در ادامه به این اشاره کرده که دو موضوع مهم جنگ اوکراین و بازگشت ترامپ به کاخ سفید، اروپا را وادار کرده تا برای تقویت ظرفیت دفاعی خود اقدام کند و ترکیه نیز می‌خواهد از این وضعیت به نفع خود هستفاده کند و گنجاندن ترکیه در طرح جدید دفاع مشترک اروپا اهمیت زیادی دارد. بنابراین با وجود اتهام سنگینی که علیه امام اوغلو و دیگر مخالفین اردوغان مطرح گردیده، بسیاری از کشورهای اروپایی با ترکیه در حوزه دفاعی همکاری می‌کنند.
نیویورک تامیز بیان می‌کند: «ترکیه هزاران نیرو در سوریه مستقر کرده هست. این همان جایی هست که حفظ ثبات برای اروپا در جلوگیری از موج دیگری از پناهندگان بسیار مهم هست. ترکیه نیز حضور نظامی خود را در لیبی حفظ کرده و از اهرم فشار بر درگیری دیگری که دولت‌های اروپایی نگران آن هستند که مهاجران را به سمت سواحل اروپا سوق دهد، هستفاده انجام می‌دهد. در قفقاز جنوبی، که یک کریدور حیاتی برای تجارت و حمل و نقل برای اروپا هست، بسیاری از دولت‌های اروپایی اکنون به ترکیه به عنوان واسطه‌ای که بیشترین توانایی را برای تحت فشار قرار دادن آذربایجان به سمت صلح پایدار با ارمنستان دارد، نگاه می‌کنند. این تأکید بر عمل‌گرایی، نشانه‌ای از زمانه هست. آمریکای معامله‌گر، روسیه‌ای مهاجم و خاورمیانه‌ای تب گرفته. در چنین وضعیتی، اروپا نگران موضوعات دفاعی هست و نظر به جغرافیای ترکیه، با نزدیکی به مناطق درگیری، قدرت نظامی و گسترش صنعت دفاعی، همکاری با اردوغان بیشتر خواهد گردید. در این فضا، طبیعتاً نگاه کشورهای غربی این هست که دموکراسی در ترکیه، باید به عنوان یک کالای لوکس تلقی شود و نه یک ضرورت!»
سردبیر حریت چه بیان کرد؟
احمد هاکان سردبیر روزنامه حریت که در اغلب سفرهای خارجی، اردوغان را همراهی انجام می‌دهد و از طرفداران مهم او به شمار می‌آید، درباره تحلیل نیویورک تایمز بیان می‌کند: «این روزنامه از اردوغان خوشش نمی‌آید و بیش از حد تمایل دارد جنبه‌های منفی را برجسته کند. این روزنامه، آرزوی ترکیه‌ای بدون اردوغان را دارد و این را به طرز باورنکردنی آشکار انجام می‌دهد. اما در این تحلیل جدید، به گونه‌ای از اردوغان انتقاد کرده که گویی این متن، توسط اوزگور اوزل رهبر حزب جمهوری خلق نوشته گردیده هست! اما همین روزنامه به اردوغان نیز بها می‌دهد. برای مثال، به این اشاره کرده که جهان اکنون ترجیح می‌دهد با رهبران عملگرا تجارت کند و مردان قدرتمندی مانند اردوغان بازیگران این دوران جدید هستند. صنعت دفاعی ترکیه به یک تأمین‌کننده قابل اعتماد برای اروپا تبدیل گردیده هست».
سردبیر حریت، درباره یاددارای بود روزنامه نیویورک تایمز، به گونه‌ای قضاوت کرده که گویی، نام اردوغان به عنوان یک رهبر و سیهستمدار مهم جهان مطرح گردیده هست. این در حالی هست که در تحلیل مزبور، آشکارا از رئیس جمهور ترکیه انتقاد گردیده و این مساله برجسته گردیده که روابط کنونی غرب با اردوغان، دلایل گذرا و موقت دارد و نامکان داردد به عنوان یک رابطه طولانی مدت و راهبردی تعریف شود.
نیویورک تایمز، آشکارا از اردوغان انتقاد کرده و بر این باور هست که اردوغان با تبدیل اهرم سیهست خارجی به مشروعیت داخلی، می‌خواهد از هر بحران داخلی جان سالم به در ببرد. در این شرایط، دولت‌های غربی، اگرچه از اقتدارگرایی و تکروی او ناراحت هستند، اما به خاطر کنترل مهاجرت، انرژی و دفاع با او تعامل می‌کنند و این معامله، به اردوغان ابزار و پوششی برای سرکوب مخالفین داخلی می‌دهد.
نیویورک تایمز چنین هستدلال انجام می‌دهد که بازیگران غربی می‌دانند رویکرد اردوغان دموکراسی را تضعیف انجام می‌دهد، اما به خاطر کنترل مهاجرت، تدارکات ناتو و قراردادهای دفاعی، در این مقطع، از بیان انتقاد خودداری می‌کنند. کما این که آماندا اسلوت تحلیلگر موسسه بروکینگز نیز در اظهارات مشابهی بیان کرده هست: «ترکیه یک متحد حیاتی اما پیچیده هست. غرب باید ضمن مقابله با گرایش اقتدارگرایانه اردوغان، به صورت عمل‌گرایانه با او تعامل کند».
انتهای پیام/
دیدگاه‌ها